Vraag

Welke aanhef is mogelijk in een brief of e-mail aan iemand van wie u het gender niet kent of niet wilt of hoeft te benoemen?

Antwoord

Een brief of e-mail aan iemand van wie het gender niet bekend is, kan beginnen met een aanhef als Beste + voornaam/voorletter(s) + achternaam, bijvoorbeeld Beste Kim Verbeek. Ook een aanhef met Geachte + voornaam/voorletters + achternaam is mogelijk. Die aanhef is formeel en vooral geschikt voor officiële contexten.

Gemengde combinaties als Beste heer of mevrouw Verbeek worden niet (meer) aanbevolen in zulke situaties, omdat er ook mensen zijn, bijvoorbeeld non-binaire personen, die niet aangesproken willen worden met heer/meneer of mevrouw.

Als ook de naam van de geadresseerde niet bekend is, is een aanhef met een rolbenaming mogelijk, bijvoorbeeld Beste klant.

Als het niet mogelijk is om een naam of een rolbenaming te vermelden in de aanhef, kan Beste (of Geachte) zelfstandig worden gebruikt als aanhef. In een e-mail is ook een begroeting als Goedemorgen, Goedemiddag, Goedenavond, Goeiedag, Dag of Hallo zonder aanvulling mogelijk als aanspreking van een persoon van wie men de naam niet kent.

Toelichting

Een brief of e-mail aan iemand van wie het gender niet bekend is, kan beginnen met een aanhef als in (1)-(3).

(1) Beste Kim Verbeek,

(2) Dag Marco Vinks,

(3) Geachte F. Yilmaz, 

Een aanhef met Beste, zoals (1), is bruikbaar in allerlei (zakelijke) contexten, bijvoorbeeld in brieven aan klanten. Ook een aanhef met Dag, zoals (2), is in zulke contexten bruikbaar. Voor sommige mensen voelt Dag informeler aan dan Beste, maar voor anderen is het juist omgekeerd.

Een aanhef met Geachte, zoals (3) is het meest formeel. Geachte roept een bepaalde afstand op en is daardoor geschikt voor allerlei officiële contexten, bijvoorbeeld juridische of academische contexten. Geachte is ook bruikbaar als men nadrukkelijk respect of beleefdheid wil uitdrukken, bijvoorbeeld in contacten met onbekenden of mensen die hiërarchisch hoger geplaatst zijn.

De meest informele aanhef is een aanhef met alleen de voornaam, zoals (4)-(6). Die is bruikbaar als men de geadresseerde persoonlijk kent, maar ook als men de geadresseerde op een gemoedelijke, ongedwongen manier wil aanspreken, bijvoorbeeld in commerciële mails van bedrijven. Ook minderjarigen worden gewoonlijk met de voornaam aangesproken.

(4) Beste Kim,

(5) Hallo Marco,

(6) Goedemorgen Fatma,

Als de naam van de geadresseerde niet bekend is, kan een zogeheten rolbenaming worden gebruikt in de aanhef. Genderoverkoepelende rolbenamingen hebben daarbij de voorkeur.

(7) Beste klant,

(8) Beste abonnee,

(9) Dag collega,

(10) Geachte geadresseerde,

(11) Geachte relatie,

Vooral in Nederland komt soms nog de aanhef L.S. voor, een afkorting van het Latijnse lectori salutem (‘groet aan de lezer’). Die aanhef komt op veel mensen ouderwets en onpersoonlijk over en is daarom niet aan te bevelen.

Daarnaast kan eventueel Geachte of Beste zelfstandig als aanhef worden gebruikt. Dat is vooral in België gebruikelijk. Het voordeel van zo’n aanhef is dat er geen gender wordt vermeld, waardoor iedereen zich erin kan herkennen. Het nadeel is dat die aanhef onpersoonlijk kan overkomen. Het is daarom aan te bevelen om waar mogelijk een naam of een zelfstandig naamwoord als klant toe te voegen in de aanhef.

In een e-mail is ook een informelere begroeting als Dag, Goeiedag, Goedemorgen, Goedemiddag, Goedenavond of Hallo zonder aanvulling mogelijk als aanspreking van een persoon van wie men de naam niet kent.

Zie ook

Opmaak van een zakelijke brief in België (algemeen)
Opmaak van een zakelijke brief in Nederland (algemeen)
Opmaak van een zakelijke e-mail (algemeen)
Taal en gender: brieven en e-mails (algemeen)

Aanhef voor een man
Aanhef voor een non-binaire persoon
Aanhef voor een vrouw
Adressering aan bedrijven en instellingen
Adressering aan samenwonenden, koppels en gezinnen
Beste/ Geachte (als aanhef)
Goeiedag / goededag / goeiendag / goedendag
Komma na aanhef
Mijne heren (als aanhef)
Waarde (als aanhef)

Bronnen

Wingerden, W. van (2021), De beste genderneutrale aanhef? ‘Beste’! Geraadpleegd op 17 oktober 2022 via https://doetietsmettaal.nl/2021/04/beste-genderneutrale-aanhef/.

Naslagwerken

Schrijfwijzer (2020), p. 534-535; Vraagbaak Nederlands (2016), p. 206-207; Check je e-mail en brief (2017), p. 85-89; Weg met slechte teksten! (2023), p. 80-82