(We werken momenteel aan een herziening van dit advies, met het oog op genderbewust taalgebruik.) 

Vraag

Is de briefaanhef Mijne heren verouderd?

Antwoord

Ja. Gebruik een modernere aanhef, zoals Geachte heer, mevrouw of een specifieke aanhef als Geacht bestuur.

Toelichting

Ook al is de aanhef Mijne heren lange tijd populair geweest, tegenwoordig wordt hij niet meer gebruikt. Een eerste reden daarvoor is dat de aanhef inmiddels een ouderwetse bijklank heeft. De archaïsche indruk wordt versterkt door de verouderde vorm mijne. Een tweede nadeel van Mijne heren is dat de aanhef alleen gebruikt kan worden als de verzender er zeker van is dat het lezerspubliek alleen uit mannen bestaat. Overigens is Mijne dames en heren geen alternatief; deze vorm is erg ongebruikelijk.

Als u correspondentie richt aan een bedrijf, instelling, afdeling of commissie, kunt u gebruikmaken van een algemene aanhef, zoals:

– Geachte heer, geachte mevrouw

– Geachte heer
Geachte mevrouw

– Geachte heer, mevrouw

– Geachte heer of mevrouw

In deze aansprekingen kan ook steeds mevrouw op de eerste plaats staan. Aansprekingen met mijnheer zijn niet gangbaar in geschreven taal, wel in een mondelinge aanspreking. Een aanhef met schuine streep, zoals Geachte heer / mevrouw oogt vrij technisch en is niet aan te raden.

In enkele gevallen is een specifieke aanspreking mogelijk. Als de ontvanger tot een bepaalde categorie behoort (bijvoorbeeld lezer, klant, medewerker), kan Geachte + die categorie als aanhef gebruikt worden. Zulke woorden hebben vaak het voordeel dat ze zowel op mannen als vrouwen kunnen slaan.

(1) Geachte abonnee

(2) Geachte klant

(3) Geachte collega

Om verschillende mensen als groep aan te spreken, is ook de aanhef Geachte dames en heren mogelijk. Ook de groep waartoe de ontvanger behoort (commissie, raad, bestuur enzovoort) kan worden aangesproken: Geachte + die groep, eventueel in combinatie met leden.

(4) Geachte dames en heren

(5) Geacht bestuur

(6) Geacht college

(7) Geachte commissie

(8) Geachte leden van de ondernemingsraad

Bijzonderheid

Ook de Latijnse aanhef L.S. (lectori salutem, ‘den lezer heil’) is verouderd en is in onbruik geraakt.

Zie ook

Opmaak van een zakelijke brief in Nederland (algemeen)
Opmaak van een zakelijke brief in België (algemeen)

Amice / amices
Geachte / Beste (als aanhef)
Geachte heer/mevrouw / geachte heer, mevrouw / geachte heer of mevrouw / geachte mevrouw, geachte heer
Geachte meneer / Geachte mijnheer / Geachte heer
Geachte mevrouw / Geachte mevrouw,
Geachte mevrouw / Geachte mevrouw Jansen
Mejuffrouw / mevrouw
Waarde heer Jansen (als aanhef)

Bronnen

Beex, N., Doeve, R. & Tiggeler, E. (2001). De magische media mix: E-mail brieven faxen. Den Haag: Sdu.

Callewaert, D. & Caluwé, D. (2003). De Belgische briefnormen. Geraadpleegd op 18 december 2005 via http://www.vvzc.be/Briefnormen.pdf.

Naslagwerken

Communicatiewijzer (2004), p. 17-19; Handboek Bedrijfscorrespondentie (1993), p. 39; Schrijfwijzer (2005), p. 402; Taalboek Nederlands (2003), p. 414-415