Vraag

Wat is correct: De baas wil dat ik of jullie naar Londen ga of De baas wil dat ik of jullie naar Londen gaan? 

Antwoord

In de schrijftaal zijn beide constructies problematisch. Het is aan te raden om de zin anders te formuleren.

Toelichting

In zinnen met een meerledig onderwerp met of waarvan de leden verschillen in getal, past de persoonsvorm zich aan het dichtstbijzijnde lid aan, of wordt het meervoud gebruikt, ongeacht de volgorde van de leden van het onderwerp.

(1a) Mijn ouders of mijn zus zal / zullen vanavond babysitten.

(2a) Er werd op de conferentie beslist dat de West-Europese landen of Noord-Amerika extra troepen moet / moeten sturen naar het oorlogsgebied.

(3a) Niels of jullie hebben de deur waarschijnlijk laten openstaan.

Vooral in de schrijftaal zijn dat soort zinnen niet voor iedereen aanvaardbaar. Daarom wordt geadviseerd om dergelijke constructies zo veel mogelijk te vermijden. Alternatieven zijn: de persoonsvorm niet samentrekken, een van de delen van de nevenschikking helemaal achteraan plaatsen of de zin helemaal anders formuleren.

(1b) Mijn ouders zullen vanavond babysitten of mijn zus zal babysitten.

(2b) Er werd op de conferentie beslist dat de West-Europese landen extra troepen moeten sturen, of Noord-Amerika.

(3b) Een van jullie heeft de deur waarschijnlijk laten openstaan.

Zie ook

De enige die ben / is
Een of meer deelnemers is / zijn uitgeschakeld
Jan alsmede Piet hebben / heeft dat gedaan
Jan of ik heeft / heb / hebben dat gezegd
Jan of Piet hebben / heeft dat gedaan
Niet alleen de leerlingen, maar ook de leraar kijken / kijkt uit naar het weekend
Noch Jan noch Piet hebben / heeft dat gedaan
Spek en eieren is lekker / spek en eieren zijn lekker
Zowel de politie als de brandweer zijn / is ter plaatse
Zowel de wethouders als de burgemeester is / zijn tegen het voorstel

Naslagwerken

ANS (1997), p. 1490 of online via de E-ANS online via de E-ANS; Prisma Handboek van de Nederlandse taal (2000), p. 219; Vraagbaak Nederlands (2003), p. 126