Vraag

Wanneer is het dank je, in losse woorden, en wanneer dankje, als één woord?

Antwoord

Als dankformule is zowel dank je als dankje correct. Het zelfstandig naamwoord (een) dankje wordt aan elkaar geschreven. Hetzelfde geldt voor de dankformulering dank u / danku en het zelfstandig naamwoord (een) danku, en voor dank jullie / dankjullie.

Toelichting

Dank je, dank u en dank jullie worden als tussenwerpsel gebruikt. Ook de schrijfwijzen dankje, danku en dankjullie zijn correct in die betekenis. Vooral dankje wordt in de praktijk geregeld als één woord geschreven; bij dank u en dank jullie is dat veel minder het geval.

(1a) Dank je voor je voorstel, Lieke.

(1b) Dankje voor je voorstel, Lieke.

(2a) Fijn dat u me helpt, dank u.

(2b) Fijn dat u me helpt, danku.

(3a) Dank jullie, lieve mama en papa!

(3b) Dankjullie, lieve mama en papa!

Ook in de betekenis ‘dat doe ik niet, daar pas ik voor’, is zowel de spelling in losse woorden als die in één woord correct.

(4a) Nog een keer alles overdoen? Nee, dank je!

(4b) Nog een keer alles overdoen? Nee, dankje!

(5a) Nooit meer vlees eten? Dank u, dat is niets voor mij.

(5b) Nooit meer vlees eten? Danku, dat is niets voor mij.

Een dankje en een danku worden ook gebruikt als verzelfstandigde vormen van de tussenwerpsels dank je en dank u (vergelijk met een dankjewel en een dankuwel). Ze worden dan in één woord geschreven. De betekenis van een dankje en een danku is ‘een bedankje’ of ‘een dankbetuiging’. De vorm dankje is ook het verkleinwoord van het zelfstandig naamwoord dank, met dezelfde betekenis (‘een bedankje’). Dankjullie wordt in de praktijk niet als zelfstandig naamwoord gebruikt.

(6) Is zijn behulpzaamheid geen dankje waard?

(7) Een danku voor de moeite kon er niet af.

In vaste combinaties als dank u zeer, dank u vriendelijk, dank je hartelijk en dank je feestelijk worden dank en je of u los van elkaar geschreven.

Ook in een zin met een onderwerp (zoals ik in zin 8), waarin je, u of jullie als lijdend voorwerp bij het werkwoord danken gebruikt wordt, gaat het om afzonderlijke woorden.

(8) Ik dank je (jou) / u / jullie voor de vele mooie jaren.

Zie ook

Dank je wel / dankjewel
Dank zij / dankzij
Danwel / dan wel

Naslagwerken

Woordenlijst (2015)