Vraag

Wat is juist: Dit was het mooiste wat ik ooit heb gezien of Dit was het mooiste dat ik ooit heb gezien?

Antwoord

Het is allebei mogelijk.

Toelichting

Naar overtreffende trappen zoals het mooiste, het beste, het aardigste kan verwezen worden met de betrekkelijke voornaamwoorden wat en dat. Wanneer het antecedent geen specifieke zelfstandigheid aanduidt, maar iets in het algemeen (bijvoorbeeld ‘hoe dan ook het beste, het beste überhaupt’), is het betrekkelijk voornaamwoord wat het gebruikelijkst.

(1a) Dit is het beste wat me is overkomen.

(1b) Dit is het beste dat me is overkomen.

(2a) Het was het aardigste wat iemand ooit voor me gedaan heeft.

(2b) Het was het aardigste dat iemand ooit voor me gedaan heeft.

Dat wordt gebruikt wanneer het antecedent een concreet zelfstandig naamwoord bevat. In bijvoorbeeld Hun vakantiehuis moest het mooiste zijn dat er in de buurt te vinden was verwijst het mooiste direct naar hun vakantiehuis. Vergelijk ook de volgende zinnen.

(3) Dit systeem is niet perfect, maar het is het beste dat we konden bedenken. (het beste betekent: het beste systeem)

(4) Het duel tussen de nummers één en twee was het aardigste dat ik zag. (het aardigste betekent: het aardigste duel)

Zie ook

Dat / wat (alles -)
Dat / wat (het enige -)
Hetgeen / wat
Hetwelk
Wat / dat (het boek -)
Wat / dat (wat heeft Piet – ik niet heb?)

Naslagwerken

ANS (1997) p. 338 of online via de E-ANS online via de E-ANS; Schrijfwijzer (2005) p. 216-218; Stijlboek VRT (2003), p. 295; Vraagbaak Nederlands (2005), p. 128-129