Vraag

Wat is juist: introducee of introducé?

Antwoord

Beide spellingen zijn mogelijk, maar er is een betekenisverschil. Introducé heeft zowel een specifiek mannelijke betekenis (‘man die geïntroduceerd wordt’) als een generieke betekenis (‘iemand die geïntroduceerd wordt’). Introducee kan alleen worden gebruikt om een vrouw aan te duiden.

Toelichting

Iemand die ergens geïntroduceerd wordt, kan in geschreven Nederlands aangeduid worden met de benaming introducé of introducee. Introducé (meervoud: introducés) is mannelijk; introducee (meervoud: introducees) is vrouwelijk. Vergelijkbare benamingen zijn logé – logee, invité – invitee, evacué – evacuee, attaché – attachee.

De vrouwelijke vormen duiden altijd een vrouw aan.

(1) Wie is dat meisje? Dat is de introducee van An.

(2) Onze logee stond gisteravond met haar koffer voor de deur.

De mannelijke vormen worden gebruikt voor mannen, maar hebben daarnaast ook een generieke betekenis. Ze worden bijvoorbeeld gebruikt om personen aan te duiden van wie het gender niet bekend of relevant is.

(3) Iedereen mag één introducé meenemen.

(4) Ik vind het helemaal niet fijn als mijn kinderen een logé hebben.

Voor vrouwen wordt in de praktijk meestal de vrouwelijke vorm gebruikt, al komt de mannelijke vorm soms ook voor. Als het gaat om functiebenamingen, zoals attaché – attachee, verdient het aanbeveling om de vorm te gebruiken die de vrouw in kwestie zelf gebruikt, als die bekend is.

(5) Ze is attachee / attaché bij de Belgische ambassade in Berlijn.

(6) De zaak is aan het rollen gebracht door een attachee / attaché van de Nederlandse ambassade.

Een voordeel van de vrouwelijke vorm is dat het meteen duidelijk is dat het om een vrouw gaat. De vorm attaché heeft als nadeel dat lezers geneigd zijn om zich daar een man bij voor te stellen.

Het is in elk geval af te raden om combinaties te gebruiken als vrouwelijke attaché. Als er een ingeburgerde vrouwelijke vorm bestaat, zoals attachee, verdient het aanbeveling om die te gebruiken. Een formulering als vrouwelijke attaché versterkt het idee dat attaché in principe een man aanduidt, tenzij het tegendeel vermeld wordt. Vrouwen vormen dan de uitzondering, mannen de norm.

In het meervoud wordt de mannelijke vorm gebruikt voor een groep van alleen mannen of voor een gemengde groep.

(7) We krijgen dit weekend vier logés: mijn broer, zijn man en hun twee zoontjes.

(8) Alle evacués werden ondergebracht in een hotel.

Mannelijke vormen kunnen leiden tot een eenzijdig mannelijke interpretatie. Om dat te vermijden, kan een genderoverkoepelende benaming worden gebruikt om te verwijzen naar personen van wie het gender niet bekend of relevant is, naar gemengde groepen, of naar non-binaire personen. Voorbeelden zijn genodigde (in de plaats van logé, invité of introducé) en geëvacueerde (in de plaats van evacué).

Zie ook

/ee/ op het eind van een Frans woord (Leidraad 2.4)
Taal en gender (algemeen)
Taal en gender: beroeps-, functie- en rolbenamingen (algemeen)

Directeur / directrice
Experte / expert

Naslagwerken

Woordenlijst (2015); Grote Van Dale (2022), Schrijfwijzer (2020), p. 424