Vraag

Wat is het voltooid deelwoord van verrekken: verrokken of verrekt?

Antwoord

Verrekt is standaardtaal in het hele taalgebied. Het is onduidelijk of verrokken tot de standaardtaal gerekend kan worden.

Toelichting

Verrekken is een werkwoord met een zwakke vervoeging. De verledentijdsvorm is verrekte(n), het voltooid deelwoord is verrekt. Ook rekken en uitrekken zijn zwakke werkwoorden: rekte(n) – gerekt, rekte(n) uit – uitgerekt.

(1a) Tijdens het voetballen heeft ze de gewrichtsbanden van haar knie verrekt.

(2a) Die trui met uitgerekte mouwen kun je maar beter weggooien.

(3a) Ze hebben het afscheid te lang gerekt.

In België en het zuiden van Nederland worden deze werkwoorden ook geregeld vervoegd als sterke werkwoorden, vooral in gesproken taal: verrok(ken) – verrokken, rok(ken) – gerokken, rok(ken) uit – uitgerokken. Toch is er een niet te verwaarlozen groep taalgebruikers die de sterke vormen afkeurt. Het is daarom vooralsnog niet duidelijk of dat gebruik tot de standaardtaal kan worden gerekend.

(1b) Tijdens het voetballen heeft ze de gewrichtsbanden van haar knie verrokken. (status onduidelijk)

(2b) Die trui met uitgerokken mouwen kun je maar beter weggooien. (status onduidelijk)

(3b) Ze hebben het afscheid te lang gerokken. (status onduidelijk)

Bijzonderheid

In de betekenis ‘vergaan, creperen’, zoals in de combinatie verrekken van de pijn (koude, dorst enzovoort), heeft verrekken altijd een zwakke vervoeging (verrekte, heeft verrekt).

(4) Omdat hun vader verrekte van de pijn, zijn ze meteen met hem naar het ziekenhuis gereden.

Zie ook

Werkwoorden met een zwakke en een sterke vervoeging (algemeen)

Ervaren: ervaarde / ervoer
Klagen: kloeg / klaagde
Meten: meette / mat
Ondervragen: ondervraagde / ondervroeg
Scheppen: schepte / schiep
Schrok af / schrikte af
Uitgeplozen / uitgepluisd
Varen: vaarde / voer
Willen: wilde / wou, wilden / wou(d)en
Wuiven: woof / wuifde
Zegden / zeiden
Zweren: zwoor / zwoer / zweerde

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2008); Koenen (2006); Woordenboek Correct Taalgebruik (2004), p. 230, p. 285; Prisma Handwoordenboek Nederlands (2014)