Vraag

Wat is het verkleinwoord van zooi: zooitje of zootje?

Antwoord

Zooi heeft twee verkleinvormen: zootje en zooitje. Zooitje is minder gebruikelijk dan zootje.

Toelichting

Zooitje is de regelmatige verkleinvorm van zooi (‘grote hoeveelheid’, ‘rommel’). Aan het grondwoord zooi voegen we het achtervoegstel -tje toe.

Zootje is het verkleinwoord van zo, een oude vormvariant van zooi. Vandaag is de grondvorm zo verouderd.

Als basisvorm is alleen nog het woord zooi in gebruik. Als verkleinvorm bestaan zootje en zooitje naast elkaar. Zootje is gebruikelijker dan zooitje.

Bijzonderheid

Oorspronkelijk betekende zo/zooi ‘hoeveelheid spijs die tegelijk gekookt wordt of voor één maaltijd genoeg is’. Uit die betekenis is de betekenis ‘grote hoeveelheid’, en later ook ‘rommel’ ontstaan. In deze betekenissen wordt meestal de verkleinvorm gebruikt: zootje/zooitje.

Een vergelijkbaar geval is vlo. Ook vlo heeft een (spreektalige) vormvariant: vlooi. Als verkleinwoord voor vlo is zowel vlootje als vlooitje gebruikelijk.

Zie ook

Verkleinwoorden (Leidraad 15)

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Woordenlijst (2015)