Vraag

Wat is correct: Ik bedenk me dat ik nog een boodschap moet doen of Ik bedenk dat ik nog een boodschap moet doen?

Antwoord

Ik bedenk dat ik nog een boodschap moet doen is standaardtaal in het hele taalgebied. Ik bedenk me dat ik nog een boodschap moet doen is standaardtaal in Nederland.

Toelichting

In de betekenis ‘beseffen, zich realiseren, tot het inzicht komen’ is het werkwoord bedenken standaardtaal in het hele taalgebied.

(1) Onderweg naar huis bedenk ik dat ik Hans niet eens gefeliciteerd heb.

(2) Plotseling bedenk je dat je niet eens weet wat tandsteen verwijderen inhoudt.

Tegenwoordig wordt in die betekenis ook vaak het wederkerend voornaamwoord toegevoegd. Vooral in Nederland is dat gebruik erg ingeburgerd. Zich bedenken is in die betekenis standaardtaal in Nederland.

(3) Ik bedenk me dat ik er geen seconde aan heb gedacht, dat de elektriciteit zou kunnen uitvallen. [standaardtaal in Nederland]

(4) Klazien bedacht zich dat ze nog boodschappen moest doen. [standaardtaal in Nederland]

Bijzonderheid

In het hele taalgebied is zich bedenken standaardtaal in de betekenis ‘van mening veranderen, van zijn mening terugkeren’.

(5) Hij wou iets zeggen, maar bedacht zich toen hij zag dat Peter-Jan binnenkwam.

Zie ook

Onovergankelijk gebruik van overgankelijke werkwoorden (algemeen)

Communiceren: iets communiceren
Herinneren / zich herinneren
Irriteren / ergeren
Openen: het museum opent / wordt geopend
Uitzaaien / zich uitzaaien
Wijzigen: de situatie wijzigt
Zich beseffen / beseffen
Zich focussen / focussen

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Verschueren (1996); Koenen (2006); Kramers (2000); Schrijfwijzer (2005), p. 167; Taalwijzer (2000), p. 54; Geschiedenis van het Nederlands (1999), p. 143-144