Vraag

Mag een zin met het voegwoord want beginnen?

Antwoord

Ja, een zin mag met want beginnen. Wel is deze stijl niet geschikt voor zakelijke schrijftaal.

Toelichting

Het nevenschikkende voegwoord want kan een hoofdzin met een voorafgaande hoofdzin verbinden. De twee zinnen kunnen dan één samengestelde zin gaan vormen, maar dat hoeft niet. Het tweede deel kan ook als losse zin worden weergegeven, bijvoorbeeld om de eerste zin duidelijk als zelfstandige zin te presenteren of het alternatief met want meer nadruk te geven. Deze stijl is informeel en niet geschikt voor zakelijke teksten.

(1a) Ik kan niet mee gaan zwemmen, want ik ben ziek.

(1b) Ik kan niet mee gaan zwemmen. Want ik ben ziek.

Als de verklaring die door want wordt ingeleid een lange zin is, staat die ook vaak apart van de voorafgaande zin om het geheel niet te lang te maken. Deze stijl is ook minder geschikt voor zakelijke teksten.

(2) De Franse regering heeft gisteren besloten om stranden in Bretagne, die vol liggen met groene algen, af te sluiten. Want die algen zijn gevaarlijk voor de gezondheid en in extreme gevallen zelfs dodelijk.

Als de voorafgaande zin een vraagzin is, wordt een zin met want altijd als nieuwe zin geschreven.

(3) Heb je de achterdeur op slot gedaan? Want ik wil vannacht geen inbreker tegenkomen.

In een gesprekssituatie kan een afzonderlijke zin ingeleid door want ook een aanvulling geven op iets wat iemand anders zegt.

(4) – ‘Ik ben heel erg teleurgesteld in hem’. – ‘Want je had zo’n reactie niet verwacht waarschijnlijk.’

Soms leidt want een zin in waarin teruggekomen wordt op iets wat niet in een direct voorafgaande zin genoemd is, maar bijvoorbeeld eerder in de tekst of de context aan de orde is geweest.

(5) Want worden we nu echt gelukkig van de meubelboulevard op tweede paasdag?

Zie ook

Echter aan het begin van de zin
En aan het begin van de zin
Maar aan het begin van de zin
Maar en echter in één zin
Of aan het begin van de zin
Omdat aan het begin van de zin
Want geen zin

Naslagwerken

Stijlwijzer (1996), p. 198; De taalgids (1999), p. 241-242; ANS (1997), p. 1545 online via de E-ANS online via de E-ANS