Vraag

Is tussenkomen een correct woord?

Antwoord

Tussenkomen is standaardtaal in het hele taalgebied in de juridische betekenis ‘zich voegen in een geschil’. Tussenkomen is standaardtaal in België in de betekenissen ‘bijdragen, tegemoetkomen in de kosten’, ‘het woord nemen, in de rede vallen’, ‘interveniëren, bemiddelen’ en ‘zich ergens mee bemoeien’.

Toelichting

Tussenkomen is standaardtaal in het hele taalgebied in de betekenis ‘zich met machtiging van de rechter voegen in een geschil als derde, meestal niet aangesloten bij een van de partijen’. Dat gebruik van tussenkomen komt weinig voor.

(1) De verzekeraar kan vrijwillig tussenkomen in een geding dat door de benadeelde tegen de verzekerde is ingesteld.

Tussenkomen is daarnaast standaardtaal in België in de volgende betekenissen:

– ‘bijdragen, tegemoetkomen in de kosten van iets’

(2) Het ziekenfonds komt voor 30 percent tussen in de kosten. [standaardtaal in België]

– ‘in de rede vallen, onderbreken, het woord nemen’

(3) Ze probeerde tijdens het debat meermaals tussen te komen, maar men gaf haar geen kans tot spreken. [standaardtaal in België]

– ’tussenbeide komen, interveniëren, bemiddelen, ingrijpen’

(4) De politie moest tussenkomen om de orde te herstellen. [standaardtaal in België]

(5) De senator kwam herhaaldelijk tussen in de afhandeling van het dossier. [standaardtaal in België]

Bijzonderheid

De combinatie ertussen komen, met het voornaamwoordelijk bijwoord ertussen (of daartussen, hiertussen), betekent  ‘zich ergens mee bemoeien’. In die betekenis wordt in de standaardtaal in België soms ook tussenkomen gebruikt.

(6a) Jullie zullen het eerst onderling eens moeten worden over de voorwaarden; ik wil daar niet tussen komen.

(6b) Jullie zullen het eerst onderling eens moeten worden over de voorwaarden; ik wil niet tussenkomen. [standaardtaal in België]

Ertussen komen kan ook betekenen: ‘zich plotseling voordoen, waardoor een normale gang van zaken verstoord wordt’.

(7) Ik wilde op tijd zijn, maar er is iets tussen gekomen.

Zie ook

Combinaties met er: loze voornaamwoordelijke bijwoorden (algemeen)

Toekomen / aankomen
Tussenkomst

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Koenen (2006); Correct Taalgebruik (2006), p. 259; Woordenboek correct taalgebruik (2004), p. 281; Taalwijzer (1998), p. 328, 73; Stijlboek VRT (2003), p. 245; Vlaams-Nederlands woordenboek (2003); Het Witte Woordenboek Nederlands (2007); Prisma Handwoordenboek Nederlands (2009)