Vraag

Wat is de correcte formulering: Om welk uur / Om hoe laat / Hoe laat spreken we af?

Antwoord

Hoe laat is standaardtaal in het hele taalgebied. Om hoe laat is standaardtaal in België. Om welk uur wordt ook geregeld gebruikt in België, maar het behoort er niet tot de standaardtaal.

Toelichting

Om te vragen op welk exact tijdstip iets zal plaatsvinden is de gebruikelijke formulering in de standaardtaal hoe laat. Vooral in België wordt ook geregeld om hoe laat gebruikt; dat is standaardtaal in België. In België komt – vooral in gesproken taal – ook om welk uur voor. Die combinatie behoort niet tot de standaardtaal.

(1a) Hoe laat vertrekt de trein?

(1b) Om hoe laat vertrekt de trein? [standaardtaal in België]

(1c) Om welk uur vertrekt de trein? (in België, geen standaardtaal)

(2a) Met deze handige tool kun je opzoeken hoe laat je het best kunt aankomen op de luchthaven voor jouw specifieke vlucht.

(2b) Met deze handige tool kun je opzoeken om hoe laat je het best kunt aankomen op de luchthaven voor jouw specifieke vlucht. [standaardtaal in België]

(2c) Met deze handige tool kun je opzoeken om welk uur je het best kunt aankomen op de luchthaven voor jouw specifieke vlucht. (in België, geen standaardtaal)

(3a) We moeten nog afspreken hoe laat we gaan sporten.

(3b) We moeten nog afspreken om hoe laat we gaan sporten. [standaardtaal in België]

(3c) We moeten nog afspreken om welk uur we gaan sporten. (in België, geen standaardtaal)

Om naar een tijdstip te vragen kan ook wanneer gebruikt worden in het hele taalgebied, maar die formulering is minder precies dan hoe laat. De betekenis van wanneer is ruimer, omdat bijvoorbeeld ook ‘op welke dag?’ (zie voorbeeld 3d) bedoeld kan zijn.

(1d) Wanneer vertrekt de trein?

(2d) Met deze handige tool kun je opzoeken wanneer je het best kunt aankomen op de luchthaven voor jouw specifieke vlucht.

(3d) We moeten nog afspreken wanneer we gaan sporten.

Bijzonderheid

Om te vragen of verwijzen naar een bepaald uur van de dag of een ander vastomlijnd tijdvak (zoals een uur in een lesrooster), kan op welk uur gebruikt worden als synoniem voor op welk moment.

(4) Op welk uur van de dag is je lichaamstemperatuur het hoogst?

(5) In het lesrooster staat welk vak je op welk uur hebt. (= ‘lesuur’)

Zie ook

Kloktijden: acht uur zeventien / zeventien over acht / dertien voor halfnegen
Na / over (tien – drie)

Naslagwerken

Grote Van Dale (2022); Van Dale Hedendaags Nederlands (2008); Prisma handwoordenboek Nederlands (2014); Woordenboek correct taalgebruik (2004)