Vraag

Wat is juist: Leopold II, Leopold 2, Leopold de IIe of Leopold de 2e?

Antwoord

Leopold II is juist.

Toelichting

Om het ‘volgnummer’ van een koning, keizer, paus of andere belangrijke of bekende machthebber weer te geven, worden traditioneel Romeinse cijfers gebruikt (I, II, III enzovoort) en geen Arabische cijfers (1, 2, 3 enzovoort). Het Romeinse cijfer wordt (in hoofdletters) als ‘los woord’ achter de naam gezet; er komt geen lidwoord voor en geen uitgang -e, -de of -ste achter.

(1) Karel V leefde van 1500 tot 1558.

(2) Leopold II was de zoon van Leopold I.

(3) Lodewijk XIV stond bekend als de Zonnekoning.

Het Romeinse cijfer wordt gewoonlijk uitgesproken als rangtelwoord, voorafgegaan door het lidwoord de. Karel V klinkt dus als ‘Karel de Vijfde’, Leopold II als ‘Leopold de Tweede’ en Lodewijk XIV als ‘Lodewijk de Veertiende’. De uitspraak ‘Karel Vijf’ dan wel ‘Leopold Twee’ wordt als minder verzorgd beschouwd.

Een uitzondering geldt voor de Nederlandse koningen die Willem heetten: Willem I, Willem II en Willem III worden – zeker als ze in één context voorkomen – meestal als ‘Willem Eén’, ‘Willem Twee’ en ‘Willem Drie’ uitgesproken.

De uitspraak als hoofdtelwoord is bovendien gangbaar als de naam geen persoon (meer) aanduidt. Dat geldt bijvoorbeeld voor straatnamen, namen van scholen, namen van voetbalclubs en dergelijke: Leopold II-laan, Koning Willem I College, Willem II.

Zie ook

Romeinse cijfers: gebruik en notatie (algemeen)

1°, 2°, 3° / 1e, 2e, 3e / 1ste, 2de, 3de / 1e, 2e, 3e
Koning(in) (hoofdletter?)

Naslagwerken

ANS: Gebruik van rangtelwoorden in een nominale constituent