Vraag

Hoe noem je een film met een korte speelduur: een kortfilm of korte film?

Antwoord

Beide zijn correct. In België heet het specifieke filmgenre kortfilm, in Nederland korte film.

Een korte film kan in het hele taalgebied ook de algemenere betekenis ‘film met een korte lengte’ hebben.

Toelichting

Een kortfilm of korte film is een specifiek genre: een film met relatief korte speelduur, meestal ongeveer twintig minuten. De samenstelling kortfilm is alleen in België gebruikelijk, de woordgroep korte film (als filmgenre) vrijwel alleen in Nederland. Kortfilm heeft alleen de specifieke betekenis. Een korte film kan in principe ook een lange speelfilm zijn die kort uitgevallen is.

De samenstelling kortfilm wordt uitgesproken met een klemtoon op het eerste deel. In korte film komt er een klemtoon op de beide woorden. De verschillende uitspraak verklaart dus de verschillende schrijfwijzen.

(1) Welke films maken dit jaar kans op de titel ‘beste Vlaamse kortfilm‘? (in België)

(2) Roskam maakte eerst vier kortfilms voor hij met ‘Rundskop’ uitpakte. (in België)

(3) De Nederlandse korte film ‘Raak’ won in 2007 een Gouden Beer op het internationale filmfestival van Berlijn. (in Nederland)

(4) Tijdens ‘Go Short’ waren heel veel Europese korte films te zien. (in Nederland)

Een vergelijkbaar geval is kortverhaal / kort verhaal. Een kortverhaal of kort verhaal is een tekstgenre, ook wel short story genoemd. In Nederland is de gebruikelijke benaming kort verhaal, in België kortverhaal. Kort verhaal kan daarnaast ook de algemenere betekenis ‘geen lang verhaal’ hebben.

Ook hier is de verschillende spelling een weergave van de verschillende uitspraak: kortverhaal heeft de hoofdklemtoon op het eerste deel; in kort verhaal komt er een klemtoon op de beide woorden.

(5) In het Amerikaanse magazine The New Yorker stond onlangs een niet eerder gepubliceerd kortverhaal van de Amerikaanse auteur F. Scott Fitzgerald. (in België)

(6) De cursus ‘Kortverhalen schrijven’ begint volgende week. (in België)

(7) Of hij nu een kort verhaal, een theaterstuk of een roman schrijft, altijd verzint hij een uitstekende plot. (in Nederland)

(8) Alice Munro is wereldberoemd als schrijfster van korte verhalen. (in Nederland)

Bijzonderheid

In België wordt voor een film met een gewone speelduur geregeld de samenstelling langspeelfilm gebruikt. In Nederland is langspeelfilm niet gangbaar; daar wordt zo’n film een lange speelfilm of lange film genoemd.

Zie ook

Samenstelling van bijvoeglijk en zelfstandig naamwoord (algemeen)

Fijn stof / fijnstof
Kortgeding / kort geding
Rode kool / rodekool

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Woordenboek Correct Taalgebruik (2004), p. 145; Prisma Handwoordenboek Nederlands (2009)