Vraag

Wat is correct: het Arabische schiereiland of het Arabisch schiereiland? En krijgt schiereiland een hoofdletter?

Antwoord

Zowel het Arabisch schiereiland als het Arabische schiereiland is correct; het Arabisch(e) Schiereiland met hoofdletter S wordt gebruikt als aardrijkskundige naam.

Toelichting

Volgens de hoofdregel wordt een verbuigbaar bijvoeglijk naamwoord voor een enkelvoudig het-woord verbogen als het bijvoeglijk naamwoord wordt voorafgegaan door: het, dit, dat, een bezittelijk voornaamwoord of een vooropgeplaatste genitief: het witte paard, haar rustige leven, Karels dure cadeau, het prachtige schiereiland.

Maar het Arabisch(e) Schiereiland (‘het schiereiland Arabië’) kan beschouwd worden als een aardrijkskundige naam – Schiereiland krijgt dan een hoofdletter. In die hoedanigheid gaat het om een vaste verbinding van een bijvoeglijk en een zelfstandig naamwoord. En in vaste verbindingen met een enkelvoudig het-woord kan de buigings-e van het bijvoeglijk naamwoord achterwege blijven. Dat gebeurt des te gemakkelijker als het bijvoeglijk naamwoord eindigt op een onbeklemtoond achtervoegsel als -lijk(s), -ig of -isch. Naast het Arabische Schiereiland is dus het Arabisch Schiereiland correct. Vergelijkbaar zijn onder meer het Iberisch(e) Schiereiland en het Scandinavisch(e) Schiereiland.

In de schrijfwijze het Arabische schiereiland (‘het schiereiland van Arabië’) is schiereiland geen deel van de eigennaam maar een gewoon zelfstandig naamwoord, dat geen hoofdletter krijgt. Zo kun je ook spreken van het Iberische schiereiland en het Scandinavische schiereiland. In zulke omschrijvingen is sprake van een gewone combinatie van een bijvoeglijk en een zelfstandig naamwoord en gaat het niet om aardrijkskundige eigennamen. Toch zijn ook deze combinaties zo vast dat de buigings-e achterwege kan blijven: het Arabisch schiereiland is ook correct.

Vergelijkbare geografische aanduidingen zijn het Vlaamse kustgebied, het Waalse taalgebied, het Noord-Hollandse duingebied, het Limburgse heuvelland en het Amerikaanse continent. Deze combinaties worden niet beschouwd als eigennamen, zodat het zelfstandig naamwoord met een kleine letter is.

Zie ook

Wel of geen -e achter een bijvoeglijk naamwoord (algemeen)

Een energiek / energieke persoon
Het culturele / cultureel erfgoed
Het dagelijks / dagelijkse leven
Kortgeding / kort geding
Plastisch(e) chirurg
Scheikundige / scheikundig ingenieurs

Naslagwerken

ANS (1997), p. 408-412 of online via de E-ANS online via de E-ANS; Morfologisch Handboek (1993); Verschueren (1996); Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Trouw Schrijfboek (2006)