Vraag

Wat is correct: voorrijdkosten of voorrijkosten?

Antwoord

Correct is voorrijkosten, zonder d.

Toelichting

Als een samenstelling begint met een werkwoordsstam die op een d eindigt, zoals rijd, glijd en snijd, vervalt in veel gevallen die slot-d. Voorbeelden:

– met de stam van rijden: rijbewijs, rijschool, rijweg;

– met de stam van glijden: glijbaan, glijklank;

– met de stam van snijden: snijplank, snijworst.

Hetzelfde geldt voor samenstellingen die beginnen met de stam van een samengesteld werkwoord waarvan rijden, glijden of snijden het tweede deel is. Voorbeelden:

– met voorrijden: voorrijkosten, voorrijtarief;

– met doorrijden: doorrijhoogte;

– met aanrijden: aanrijtijden;

– met inrijden: inrijverbod;

– met oprijden: oprijlaan;

– met uitrijden: uitrijkaart, uitrijmunt;

– met achteruitrijden: achteruitrijcamera;

– met paardrijden: paardrijles;

– met uitglijden: uitglijgevaar;

– met voorsnijden: voorsnijmes.

Ook in samenstellingen met de stam van wijden, leiden, scheiden en houden wordt de slot­-d van de stam in de meeste gevallen weggelaten: wijwater, leiband, leidraad, scheiboter, houvast. In bijvoorbeeld leidmotief, houdgreep en vershoudfolie blijft de d wel staan.

Bijzonderheid

In afleidingen blijft de d wel behouden. Daarom is het bijvoorbeeld houdbaar en verrijdbaar.

Zie ook

Zoek de stam (Leidraad 11.1)

Herstelmelding / hersteldmelding
Hou / houd
Leiddraad / leidraad

Naslagwerken

ANS: Werkwoord + substantief; Schrijfwijzer (2012), p. 441-442; Woordenlijst (2015)