Vraag

Komt het vraagteken binnen het citaat te staan in de volgende zin? Peter vroeg: ‘Wil je mee naar de film?’

Antwoord

Ja. Als een zin eindigt met een citaat dat op zichzelf een vraagzin is, staat het vraagteken van die aangehaalde zin voor het aanhalingsteken. Er komt geen punt meer na het aanhalingsteken om de volledige zin (Peter vroeg …) af te sluiten. Voor een zin met een citaat dat eindigt op een uitroepteken geldt hetzelfde.

Toelichting

Als een citaat een hele zin is die eindigt op een uitroepteken of vraagteken, komt er geen punt meer na het aanhalingsteken.

(1) Boris riep verontwaardigd uit: ‘Ik heb dat niet gedaan!’

(2) Hij vroeg: ‘Heb je zin om zondag mee te gaan?’

Als de citaatinleidende zin net als het citaat een vraag of een uitroep is, zijn er twee mogelijkheden: er komt zowel een vraagteken/uitroepteken voor als na het aanhalingsteken, of er komt alleen een vraagteken/uitroepteken voor het aanhalingsteken.

(3a) Zei hij: ‘Is dat geen klinkklare onzin?’?

(3b) Zei hij: ‘Is dat geen klinkklare onzin?’

(4a) Vreselijk, ze schreeuwt steeds: ‘Dat wil ik niet!’!

(4b) Vreselijk, ze schreeuwt steeds: ‘Dat wil ik niet!’

Als het citaat een uitroep is en de citaatinleidende zin een vraag, dan komt er altijd een uitroepteken voor het aanhalingsteken om het citaat af te sluiten en een vraagteken na het aanhalingsteken om de volledige zin af te sluiten. Hetzelfde geldt als het citaat een vraag en de citaatinleidende zin een uitroep is.

(5) Riep hij: ‘Je kunt wel ophoepelen!’?

(6) Ik heb geen zin in iemand die voortdurend vraagt: ‘Waarom mag dat niet?’!

Als een samengestelde zin begint met een citaat, geldt dezelfde regel: eerst sluit het vraag- of uitroepteken het citaat af, dan volgt het aanhalingsteken. Daarna komt vaak een komma voor het vervolg van de zin (zie (7a)), maar die komma mag ook weggelaten worden (7b).

(7a) ‘Is dat geen klinkklare onzin?’, vroeg hij.

(7b) ‘Is dat geen klinkklare onzin?’ vroeg hij.

Zie ook

Aanhalingstekens (algemeen)

Aanhalingstekens en cursivering bij titels
Punt of komma bij onderbroken citaat
Volgorde komma – aanhalingsteken
Volgorde punt – aanhalingsteken

Naslagwerken

Schrijfwijzer (2012), p. 490-492; Leestekens (2016), p. 107-108