Vraag

Is willen in de zin Wij verzoeken u voor 1 juli aanstaande te willen betalen nodig?

Antwoord

Nee, in deze zin is het werkwoord willen overtollig. Beter is dus: Wij verzoeken u voor 1 juli aanstaande te betalen.

Toelichting

Het werkwoord verzoeken betekent ‘iemand vragen iets te doen’. Verzoeken impliceert willen: diegene die verzoekt, vraagt de andere of hij iets wil doen. Willen hoeft dus niet nog een keer uitgedrukt te worden.

We hebben in de voorbeeldzin te maken met een vorm van tautologie waarmee geen stilistisch effect beoogd wordt. Een dergelijke overbodige herhaling van eenzelfde betekeniselement kan het beste vermeden worden.

Vergelijkbare gevallen zijn:

(1) Met deze extra vergadering wil het bestuur alle leden in de gelegenheid stellen kennis te kunnen nemen van de genomen besluiten. (kunnen is overbodig: in de gelegenheid stellen en kunnen hebben een betekeniselement gemeen: ‘de mogelijkheid (bieden, resp. hebben)’)

(2) Hij vertoonde steeds weer de neiging zich overal mee te willen bemoeien. (willen is overbodig aangezien het woord neiging al een vorm van ‘willen’ impliceert)

(3) Als deze ontwikkeling zich doorzet, ziet de directie zich genoodzaakt een deel van het personeel te moeten ontslaan. (moeten is overbodig omdat het betekeniselement ‘verplichting’ ook al in het werkwoord noodzaken zit)

Zie ook

Gps-systeem / gps
Pleonasme / tautologie
Vragen dat

Bronnen

Overduin, B. (1986). Rapporteren. Het schrijven van rapporten, nota’s, scripties en artikelen. Utrecht: Spectrum. (p. 305)

Naslagwerken

Handboek Verzorgd Nederlands (1996), p. 220-224; Schrijfwijzer (1995), p. 74-75