Vraag

Schrijven we Sinterklaas met een hoofdletter of met een kleine letter?

Antwoord

Als de heilige persoon of de personificatie daarvan bedoeld is, wordt Sinterklaas als eigennaam beschouwd en met een hoofdletter geschreven. Als personen bedoeld zijn die de rol van de heilige figuur spelen, is sinterklaas met een kleine letter. Het is dan een soortnaam.

De naamdag en de feestdag van de heilige Sint-Nicolaas is Sinterklaas, met een hoofdletter. Als het feest (de activiteiten) naar aanleiding van die dag bedoeld is, is sinterklaas met een kleine letter.

Soms is zowel een hoofdletter als een kleine letter verdedigbaar, omdat de interpretatie als eigennaam en als soortnaam allebei mogelijk is.

Toelichting

Afhankelijk van de context kan sinterklaas/Sinterklaas de ene keer als soortnaam en de andere keer als eigennaam opgevat worden.

Sinterklaas heeft de waarde van eigennaam als het verwijst naar de heilige Sint-Nicolaas, de bisschop van Myra, of naar de figuur waarvan men kinderen doet geloven dat het de personificatie van die heilige is. In dat geval wordt Sinterklaas met een hoofdletter geschreven. Ook de verkorte benaming de Sint kan als eigennaam opgevat worden.

(1) Er bestaan verschillende legenden over Sinterklaas.

(2) Na een lange reis is Sinterklaas met zijn stoomboot in Antwerpen aangekomen.

(3) Geloof jij in Sinterklaas?

(4) Toen Daantje bij de Sint op schoot moest, begon hij te huilen.

Als we verwijzen naar personen die de rol van de heilige figuur spelen, kunnen we sinterklaas en sint als soortnamen opvatten. Ze worden dan met kleine letter geschreven.

(5) In elke winkel waar we binnengingen, kwamen we een sinterklaas tegen.

(6) Je ziet zoveel slecht verklede sinten op straat.

(7) De sint die ik vanmiddag tegenkwam, had een langere baard dan die van vanmorgen.

Om te verwijzen naar de naamdag van de heilige (6 december), of naar de feestdag (in België op 6, in Nederland op 5 december) schrijven we Sinterklaas met een hoofdletter. Als we verwijzen naar de feestactiviteiten naar aanleiding van die dag, spellen we sinterklaas met een kleine letter.

(8) Vandaag is het Sinterklaas.

(9) Dit jaar werd sinterklaas op school twee dagen uitgesteld.

Als de woorden sint en sinterklaas een voorwerp aanduiden, worden ze klein geschreven.

(10) Onze bakker maakt elk jaar heerlijke marsepeinen sinterklazen.

(11) In hun klas hing een grote sint van papier-maché.

Het onderscheid tussen Sinterklaas/sinterklaas als eigennaam of als soortnaam is in sommige gevallen vrij subtiel en vatbaar voor interpretatie. Beide schrijfwijzen zijn dan te verdedigen.

(12) De regering wil niet voor Sinterklaas/sinterklaas spelen.

(13) We hebben dit jaar weer een fijne Sinterklaas/sinterklaas gehad.

Ook in samenstellingen is de grens tussen eigennaam en soortnaam vaak niet scherp te trekken, en zijn dus beide schrijfwijzen te verdedigen: sinterklaasviering/Sinterklaasviering, sinterklaasfeest/Sinterklaasfeest, sinterklaasgedicht/Sinterklaasgedicht, sinterklaaskoek/Sinterklaaskoek, sinterklaasintocht/Sinterklaasintocht, sinterklaashoed/Sinterklaashoed enzovoort. In de praktijk maakt het bij zulke samenstellingen meestal niet uit waar het eerste deel precies op slaat; het betekenisverschil is verwaarloosbaar.

Zie ook

Hoofdletter voor een eigennaam (Leidraad 16.1)
Persoonsnamen (Leidraad 16.2)
Benamingen van historische en terugkerende periodes (Leidraad 16.4)

Brave Hendrik / brave Hendrik / brave hendrik (hoofdletters?)
Jan modaal / jan modaal / Jan Modaal (hoofdletters?)
Kerstman (hoofdletter?)
Kerstmis, Valentijnsdag / kerst, valentijn
Kop van Jut (hoofdletter?)
Peter Pancomplex / peterpancomplex
Pietje precies / pietje precies / Pietje Precies / pietje-precies
Zwarte Piet / zwarte piet / zwartepiet

Naslagwerken

Grote Van Dale (2015); Koenen (2006); Prisma Handwoordenboek Nederlands (2014); Woordenlijst (2015); Spellingwijzer Onze Taal (2015)