Vraag

Wat is het verkleinwoord van jongen: jongentje of jongetje?

Antwoord

Het verkleinwoord van jongen is jongetje.

Toelichting

In de regel verandert de grondvorm van woorden die eindigen op -en niet in de verkleinvorm: wagen – wagentje, kussen – kussentje, molen – molentje, toren – torentje. Het verkleinwoord jongetje is een uitzonderingsgeval.

Oorspronkelijk was jonge de basisvorm van het woord. De jonge was de zelfstandig gebruikte vorm van het bijvoeglijk naamwoord jong. Vergelijk bijvoorbeeld met de zieke bij ziek.  De vorm jongen was een verbogen vorm van jonge, die voorkwam in combinaties als voor den jongen man.

Geleidelijk is het naamvalssysteem in het Nederlands verdwenen, en werd steeds vaker de verbogen vorm jongen in plaats van jonge gebruikt. Jongen werd uiteindelijk de basisvorm voor het woord. De verkleinvorm jongetje was toen al ingeburgerd, en is bij latere spellingherzieningen niet aangepast aan de vorm jongen.

Zie ook

Beginsel van de etymologie (Leidraad 1.3)
Verkleinwoorden (Leidraad 15)

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Woordenlijst (2015); Etymologisch woordenboek van het Nederlands: F-Ka (2005)