Vraag

Wat is correct: De klok heeft twaalf uur geslaan of De klok heeft twaalf uur geslagen?

Antwoord

Correct is: De klok heeft twaalf uur geslagen.

Toelichting

Het voltooid deelwoord van het werkwoord slaan is in al zijn betekenissen geslagen. Men hoort soms – vooral in de spreektaal in België – ook wel het voltooid deelwoord geslaan, maar dat is geen standaardtaal.

(1a) Tijdens de betoging werd hij in elkaar geslaan. (geen standaardtaal)

(1b) Tijdens de betoging werd hij in elkaar geslagen.

(2a) Els heeft gisteren een man aan de haak geslaan. (geen standaardtaal)

(2b) Els heeft gisteren een man aan de haak geslagen.

Omgekeerd wordt, vooral in de spreektaal in België, ook weleens slagen gebruikt als men slaan bedoelt. Slagen is in deze betekenis geen standaardtaal.

(3a) We zullen ons er wel doorheen slagen. (geen standaardtaal)

(3b) We zullen ons er wel doorheen slaan.

(4a) Je slaagt de spijker op de kop. (geen standaardtaal)

(4b) Je slaat de spijker op de kop.

Als we het werkwoord slagen, met de betekenis ‘lukken, zijn doel bereiken’ bedoelen, gebruiken we het voltooid deelwoord geslaagd. De vervoeging van slagen is: slaagt – slaagde – geslaagd.  

(5) Ik slaag er maar niet in deze vlek uit mijn T-shirt te krijgen.

(6) Als ze slagen voor de test, zullen ze flink beloond worden.

(7) De operatie is geslaagd.

Combinaties met slaan, zoals opslaan en ontslaan, hebben dezelfde vervoeging als slaan (slaat – sloeg – geslagen).

(8) Ik sla hem al een hele tijd gade.

(9) Hij werd op staande voet ontslagen.

(10) We moeten de straat rechts inslaan.

(11) Gelukkig hebben we eerst alle gegevens op de harde schijf opgeslagen.

(12) De hooligans hadden hem bijna doodgeslagen.

Zie ook

Gelukken / slagen
Roerbakken: roergebakken / geroerbakt
Slagen in / voor
Stofzuigen: stofgezogen / gestofzuigd

Naslagwerken

Correct taalgebruik (2006), p. 228; Woordenboek correct taalgebruik (2004), p. 247