Vraag

Wat is correct: een aantal medewerkers dat ik ken of een aantal medewerkers die ik ken?

Antwoord

Zowel een aantal medewerkers dat ik ken als een aantal medewerkers die ik ken is correct. Een aantal medewerkers die ik ken is het gebruikelijkst.

Toelichting

Als een aantal gevolgd wordt door een zelfstandig naamwoord in het meervoud (bijvoorbeeld mensen, zaken) en een betrekkelijk voornaamwoord is meestal zowel dat als die correct. Dat verwijst naar aantal, die naar het meervoudige zelfstandig naamwoord. Die is in het hele taalgebied het gebruikelijkst. In Nederland wordt wel vaker een aantal … dat gebruikt dan in België.

(1) Met een aantal mensen dat / die ze interviewde, heeft ze nog contact.

(2) De voorzitter heeft een aantal zaken dat / die hij had geschrapt, weer op de agenda gezet.

Als het betrekkelijk voornaamwoord dat of die de functie van onderwerp heeft in de betrekkelijke bijzin, volgt na dat een enkelvoudige persoonsvorm in die bijzin en na die een meervoudige persoonsvorm. Ook hier is een aantal … die het gebruikelijkst (3b en 4b).

(3a) Hij kent een aantal therapeuten dat zich op eetstoornissen richt.

(3b) Hij kent een aantal therapeuten die zich op eetstoornissen richten.

(4a) Dit is een overzicht van een aantal geneesmiddelen dat in 2018 op de markt gekomen is.

(4b) Dit is een overzicht van een aantal geneesmiddelen die in 2018 op de markt gekomen zijn.

In zinnen waarin een combinatie als een aantal mensen dat/die het onderwerp van de hoofdzin is, krijgt de persoonsvorm in de hoofdzin bij voorkeur hetzelfde getal als in de bijzin. Een meervoudige persoonsvorm in zowel hoofdzin als bijzin (5b en 6b) is het gebruikelijkst. In de praktijk komen ook weleens zinnen voor als Een aantal kinderen die stout geweest waren, moest nablijven, maar die zijn niet algemeen aanvaard.

(5a) Een aantal kinderen dat stout geweest was, moest nablijven.

(5b) Een aantal kinderen die stout geweest waren, moesten nablijven.

(6a) Er is een aantal vragen dat nog beantwoord moet worden.

(6b) Er zijn een aantal vragen die nog beantwoord moeten worden.

Bijzonderheid

Als aantal duidelijk de kern van de woordgroep is, kan alleen het betrekkelijk voornaamwoord dat volgen. Een aantal slaat hier op een concreet getal en het kan niet de betekenis ‘enkele’ hebben.

(7a) Bij de ramp vielen uiteindelijk 1836 doden, een aantal slachtoffers dat vergelijkbaar is met de Watersnoodramp in Zeeland.

(7b) Bij de ramp vielen uiteindelijk 1836 doden, een aantal slachtoffers die vergelijkbaar zijn met de Watersnoodramp in Zeeland. (uitgesloten)

Zie ook

Aantal (een – mensen waren / was)
Het aantal dossiers dat / die
Het soort mensen die / dat

Bronnen

Taalprof Plein (2006). Eeuwige kwesties (1): een aantal. Geraadpleegd op 6 juni 2018 via http://taalprof.blogspot.com/2006/07/eeuwige-kwesties-1-een-aantal.html.

Taalprof Plein (2006). Een aantal toevoegingen. Geraadpleegd op 6 juni 2018 via http://taalprof.blogspot.com/2006/07/een-aantal-toevoegingen.html.

Naslagwerken

ANS (1997), p. 330-331 of online via de E-ANS online via de E-ANS, p. 1148-1149 of online online; Schrijfwijzer (2012), p. 257-258