Vraag

Is voorhebben correct in zinnen als Ik heb gisteren iets vreselijks voorgehad of Als ik het goed voorheb?

Antwoord

Nee, in beide zinnen is voorhebben geen standaardtaal. Standaardtaal is in het eerste geval onder andere Ik heb gisteren iets vreselijks meegemaakt, in het tweede geval onder meer Als ik het goed heb.

Toelichting

In België gebruikt men weleens het werkwoord voorhebben in de betekenis van ‘iets beleven’, ‘iets meemaken’. Dat gebruik van voorhebben is geen standaardtaal. In de standaardtaal zijn werkwoorden als meemaken, beleven, ondervinden, overkomen gebruikelijk.

(1) Vorige week heb ik iets griezeligs voorgehad. (in België, geen standaardtaal)

(2) Er is hem voor de tweede keer binnen een week iets heel vervelends overkomen.

Ook de uitdrukking het goed/slecht/verkeerd voorhebben is geen standaardtaal. Standaardtaal zijn in dit geval het bij het rechte/juiste eind hebben, het bij het verkeerde eind hebben, het goed hebben of het mis hebben.

(3) Als ik het goed voorheb, bent u de voorzitter. Ik dacht dat die heer in het groen de voorzitter was, maar ik had het verkeerd voor. (in België, geen standaardtaal)

(4) Als ik het goed heb, bent u dus de nieuwe voorzitter van het stichtingsbestuur. Ik verkeerde in de veronderstelling dat mevrouw Van Calster dat was, maar ik bleek het bij het verkeerde eind te hebben.

Voorhebben is wel standaardtaal in de volgende vier betekenissen:

–    ‘voor het lijf hebben’;

–    ’tegenover zich hebben’;

–    ‘als voordeel hebben’;

–    ‘van plan zijn’, ‘bedoelen’ (in de uitdrukking het (niet) goed met iemand voorhebben).

(5) Voor we beginnen te schilderen, moet iedereen zijn schort voorhebben.

(6) Het meisje wist niet dat ze de kroonprins voorhad.

(7) Hij heeft voor dat zijn vader ooit burgemeester is geweest.

(8) Wees niet bang, ik heb het goed met je voor.

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Verschueren (1996); Koenen (2006); Kramers (2000); Correct Taalgebruik (2006), p. 299; Woordenboek correct taalgebruik (2004), p. 309; Taalwijzer (1998), p. 362, 217, 147, 212; Vlaams-Nederlands woordenboek (2003)