Vraag

Wat is correct: Haar glimlach roept vele vragen op bij historici of Haar glimlach roept veel vragen op bij historici?

Antwoord

Zowel vele als veel is correct. De neutrale vorm in deze zin is veel. Vele is formeler.

Toelichting

Tussen veel en vele is er in de meeste gevallen alleen een stijlverschil. Veel is de neutrale vorm, vele wordt vooral gebruikt in schrijftaal en heeft een wat formeler karakter. In de uitspraak kan vele ook gebruikt worden om extra nadruk te leggen.

(1) In veel / vele steden vind je straten die naar beroemde figuren genoemd zijn.

(2) Loopbaanbegeleiding is voor veel / vele werklozen een echte noodzaak.

(3) Vlees eten heeft ook veel / vele nadelen.

(4) Vele / veel handen maken licht werk.

In sommige contexten kan de keuze voor een van beide vormen een – subtiel – betekenisonderscheid weergeven. Met de verbogen vorm vele wordt dan meer de nadruk gelegd op de afzonderlijke onderdelen binnen een geheel, terwijl veel het aantal of de groep als geheel benadrukt. In zin (5) zijn beide vormen mogelijk. In (6) en (7), waar duidelijk de nadruk gelegd wordt op het (grote) aantal, lijkt vele dan weer minder gewoon. Het is dan ook onduidelijk of vele in (6b) en (7b) als correct kan worden beschouwd.

(5a) Jenny had vele redenen om bij Peter weg te gaan (‘verscheidene redenen’)

(5b) Jenny had veel redenen om bij Peter weg te gaan (‘een groot aantal redenen’)

(6a) Pipi Langkous heeft rood haar en veel sproeten.

(6b) Pipi Langkous heeft rood haar en vele sproeten. (status onduidelijk)

(7a) David heeft gisteren veel aandelen gekocht.

(7b) David heeft gisteren vele aandelen gekocht. (status onduidelijk)

Bijzonderheid

Na een bepaald lidwoord, een aanwijzend voornaamwoord, een bezittelijk voornaamwoord of een voorgeplaatste genitief gebruiken we altijd de verbogen vorm vele.

(9) Deze zomer trekken we weer naar een van de vele campings in Frankrijk.

(10) Haar vele aanmoedigingen hebben hem dan toch over de streep getrokken.

(11) Elvis’ vele lovesongs zijn al ontelbare keren op de radio gedraaid.

Zie ook

Meerdere / verschillende / verscheidene
Verscheidene / verschillende

Naslagwerken

ANS: Gebruik van hoofdtelwoorden in een nominale constituent; Schrijfwijzer (2005), p. 215; Stijlboek NRC Handelsblad (2000), p. 291