Vraag

Wat is juist: een toast uitbrengen of een toost uitbrengen?

Antwoord

Correct is een toost uitbrengen.

Toelichting

Het zelfstandig naamwoord toost betekent ‘het drinken op iemands gezondheid, waarbij enige woorden worden gesproken’, ‘heildronk’, ‘feestdronk’. In plaats van de woordcombinatie een toost uitbrengen kan ook het werkwoord toosten gebruikt worden.

(1) We brengen een toost uit op Jan, die vijf jaar bij ons bedrijf gewerkt heeft.

(2) Laten we toosten op het bruidspaar!

Verder kan toost ook specifieker ‘de tijdens de toost gesproken woorden’, ‘speech’ betekenen.

(3) Hij hakkelde geen enkele keer tijdens zijn toost.

Het woord toast bestaat ook, maar dit heeft een andere betekenis, namelijk ‘geroosterd brood’, ‘crackertje’ – in het laatste geval meestal gebruikt in de verkleinvorm: toastje. Toasten betekent ‘brood roosteren’.

(4) Bij het ontbijt kon je kiezen tussen cornflakes en toast met jam.

(5) De jarige serveerde toastjes met zalm.

(6) Het voorgerecht werd geserveerd met getoast brood.

Bijzonderheid

Toost en toast hebben wel dezelfde oorsprong. Toost is de vernederlandste spelling van het Engelse woord toast voor ‘geroosterd brood’, dat via het Frans is ontleend aan het Latijnse voltooid deelwoord tostum: ‘geroosterd’. Doordat van oudsher de gewoonte bestond om toast in dranken zoals wijn te dopen, kon toast in het Engels ook ‘alcoholische drank met gekruid geroosterd brood erin’ gaan betekenen, en nog later ontwikkelde zich de betekenis ‘heildronk, feestdronk’. In het Nederlandse heeft het woord met de vernederlandste spelling alleen die afgeleide betekenis gekregen, en is voor de betekenis ‘geroosterd brood’ het Engelse toast overgenomen.

Naslagwerken

Woordenlijst (2015); Grote Van Dale (2005); WNT