Vraag

Is geld ontlenen correct?

Antwoord

Nee, met betrekking tot geld zijn lenen en uitlenen gebruikelijk in de standaardtaal: men leent het geld dat de bank uitleent. Ontlenen is wel standaardtaal in België als het gaat om boeken, dvd’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna weer teruggebracht worden. Ontlenen is daarnaast standaardtaal in het hele taalgebied onder meer in de betekenis ‘overnemen uit’.

Toelichting

Het werkwoord ontlenen kan in de standaardtaal in het hele taalgebied met een abstract object gebruikt worden. Ontlenen betekent dan ‘te danken hebben aan’, ‘putten uit’, ‘overnemen uit’. Ontlenen wordt heel vaak verbonden met het voorzetsel aan.

(1) De maan ontleent haar glans aan de zon.

(2) Heel wat woorden zijn ontleend aan het Frans.

(3) Dat citaat heb ik ontleend aan een roman van Claus.

In de standaardtaal in België heeft ontlenen ook een concretere betekenis. Het wordt er gebruikt voor het lenen van boeken, dvd’s en dergelijke bij een instelling zoals een bibliotheek, videotheek of mediatheek. In die context wordt in de standaardtaal in het hele taalgebied het werkwoord lenen gebruikt.

(4) In onze videotheek kunt u tegen een erg voordelige prijs dvd’s ontlenen. [standaardtaal in België]

(5) Ze beweerde dat ze dat boek nooit ontleend had in de bibliotheek. [standaardtaal in België]

(6) Ik koop liever boeken dan ze te gaan lenen in een bibliotheek.

(7) Bij de Provinciale Uitleendienst kun je camera’s en televisietoestellen lenen.

Met betrekking tot geld spreken we in de standaardtaal eveneens van lenen. Geld wordt geleend.

(8) Je kunt tegenwoordig makkelijk geld lenen bij de bank.

Uitlenen betekent in de standaardtaal ‘aan iemand lenen’, ‘tijdelijk in gebruik geven’.

(9) De bibliotheek leent boeken uit. Geleende boeken moeten na drie weken worden teruggebracht.

(10) De bank leent nogal makkelijk geld uit, maar wie te veel leent, krijgt later nogal eens problemen.

Zie ook

Onderschrijven / inschrijven, intekenen op

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Verschueren (1996); Koenen (2006); Kramers (2000); Correct Taalgebruik (2006), p. 180; Woordenboek correct taalgebruik (2004), p. 189; Taalwijzer (1998), p. 239, 199, 332; Stijlboek VRT (2003), p. 180, 147, 247; Vlaams-Nederlands woordenboek (2003)