Vraag

Wat is correct: Hij doet de hele dag niets anders dan slapen of Hij doet de hele dag niets anders als slapen?

Antwoord

Correct is: Hij doet de hele dag niets anders dan slapen. Hoewel niets anders als door velen niet meer wordt afgekeurd, is niets anders dan nog steeds verzorgder, zeker in de schrijftaal.

Toelichting

Volgens de traditionele schoolregels is dan correct als er bij een vergelijking een ongelijkheid geconstateerd wordt. Dat is het geval na een vergrotende trap en na anders en combinaties met ander(e). Het voegwoord als is in deze gevallen niet voor alle taalgebruikers aanvaardbaar en kan daarom beter vermeden worden.

(1) De vraag was groter dan het aanbod.

(2) Dat was meer dan waarop ik had gerekend.

(3) Hij denkt de hele dag aan niets anders dan computerspelletjes.

(4) Willem en Hendrik zaten ergens anders dan ik.

(5) Heeft Joris nog andere vriendinnen dan Greet, Katrijn en Lotte?

Als wordt gebruikt wanneer er in een vergelijking sprake is van gelijkheid. Na (net) zoveel, even, (net) zo + een bijvoeglijk naamwoord en na zozeer (…) volgt als.

(6) Hij heeft net zoveel praatjes als jij.

(7) De vraag was even groot als het aanbod.

(8) Hij is zo dom als hij lang is.

(9) De situatie is niet zozeer tragisch als wel komisch.

Bijzonderheid

Dan komt ook na niets en niemand als anders er niet achter staat, maar er wel bij gedacht kan worden. Dan heeft dan de betekenis ‘behalve’.

(10) Dat computerprogramma brengt niets (anders) dan ellende.

(11) Er was niemand (anders) in het gebouw dan wij.

Zie ook

Dan / als (driemaal zo groot -)
Drie keer meer … dan / drie keer zoveel … als
Groter als / dan
Groter dan mij / ik
Zoveel of meer als / dan

Naslagwerken

ANS (1997), p. 571-572; Schrijfwijzer (2005), p. 244; Taalbaak 41.1