Vraag

Wat is correct: Het spreekt voor zich, Het spreekt voor zichzelf of Het spreekt vanzelf?

Antwoord

Zowel Het spreekt voor zich(zelf) als Het spreekt vanzelf is correct.

Toelichting

Het spreekt voor zich en Het spreekt vanzelf betekenen: ‘het hoeft niet uitgelegd of toegelicht te worden, het is duidelijk genoeg, het ligt voor de hand, het is vanzelfsprekend’.

(1) In deze korte recensie kan ik een boek van bijna zeshonderd bladzijden onmogelijk recht doen; dat spreekt vanzelf.

(2) Het spreekt vanzelf dat berichten over grote rampen veel aandacht krijgen.

(3) Het spreekt voor zich dat ze geen zaken doen met criminelen.

(4) Dat onderzoek komt er. Dat spreekt voor zich.

Het wederkerend voornaamwoord zich kan versterkt worden door er zelf aan toe te voegen: Het spreekt voor zichzelf is ook correct.

(5) Het spreekt voor zichzelf dat de kwaliteit blijft zoals u die van ons kent.

Als het onderwerp niet het of dat, maar een zelfstandignaamwoordgroep is, zijn voor zich spreken en voor zichzelf spreken het gebruikelijkst. Vanzelf spreken is dan weinig gebruikelijk.

(6) Dat onderzoek zal er wel komen, maar de feiten spreken voor zich.

(7) Dit advies spreekt voor zichzelf.

(8) De cijfers spreken voor zich.

(9) Als het beeld voor zichzelf spreekt of heel krachtig is, is het beter te zwijgen.

Zie ook

Evident / vanzelfsprekend
Hijzelf / hij zelf

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Het Witte Woordenboek Nederlands (2007); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Koenen (2006)