Vraag

Is Alle glas in de glasbak juist, of is Al het glas in de glasbak juister?

Antwoord

In dit geval zijn alle en al het even correct. Maar in sommige andere gevallen zijn beide vormen niet zonder meer verwisselbaar.

Toelichting

Alle heeft een categoriale (veralgemenende) functie en al de of al het een meer specificerende. Vergelijk de volgende zinnen:

(1) Alle olifanten zijn planteneters. (goed)

(2) Al de olifanten zijn planteneters. (fout)

(3) Alle olifanten in deze dierentuin zijn ziek. (goed)

(4) Al de olifanten in deze dierentuin zijn ziek. (goed)

Uit de voorbeelden blijkt dat al de niet zomaar gebruikt kan worden in zeer algemene uitspraken. Omgekeerd is alle soms minder geschikt voor meer specificerende uitspraken. Vergelijk de volgende zinnen:

(5) Alle glas moet voortaan in de glasbak gegooid worden. (goed)

(6) Al het glas moet voortaan in de glasbak gegooid worden. (goed)

(7) Alle glas in deze glasbak is afkomstig van twee gezinnen. (niet gangbaar)

(8) Al het glas in deze glasbak is afkomstig van twee gezinnen. (goed)

Ook bestaat er een sterke voorkeur voor alle als er een hoofdtelwoord volgt dat een voorbepaling is bij een zelfstandig naamwoord. Vergelijk:

(9) Alle vijftien huizen aan deze kant van de straat worden afgebroken. (goed)

(10) Al de vijftien huizen aan deze kant van de straat worden afgebroken. (ongebruikelijk)

Zie ook

Alle vier leerlingen / alle vier de leerlingen
Alletwee / alle twee, alledrie / alle drie
Elk / ieder

Naslagwerken

ANS (1997), p. 349-351 of online via de E-ANS online via de E-ANS; Taalboek Nederlands (1997), p. 177