Vraag

Is verantwoordelijke een correct woord voor iemand die verantwoordelijk is of het aanspreekpunt is op een bepaald terrein, zoals in deze zin: Als verantwoordelijke van de technische dienst zorgt Robin voor het beheer van de gebouwen?

Antwoord

Ja, verantwoordelijke is standaardtaal in deze betekenis. Het wordt vaker in België dan in Nederland gebruikt op die manier.

Toelichting

Het zelfstandig naamwoord verantwoordelijke kan in de standaardtaal in het hele taalgebied gebruikt worden voor iemand die verantwoordelijk is of het aanspreekpunt is op een bepaald terrein, of iemand die zorgt voor bepaalde taken of projecten. In België wordt het woord vaker op deze manier gebruikt dan in Nederland.

(1) U kunt het best contact opnemen met de verantwoordelijke voor het dossier die u de vorige keer heeft geholpen.

(2) Een financieel verantwoordelijke draagt de verantwoordelijkheid voor de dagelijkse financiële taken.

(3) Zij is initiatiefnemer en de artistiek verantwoordelijke van het hele project.

Verantwoordelijke kan ook in samenstellingen worden gebruikt, zoals aankoopverantwoordelijke, beleidsverantwoordelijke, communicatieverantwoordelijke, dossierverantwoordelijke, ICT-verantwoordelijke, helpdeskverantwoordelijke, kwaliteitsverantwoordelijke, personeelsverantwoordelijke, planningsverantwoordelijke, projectverantwoordelijke, vormingsverantwoordelijke. De meeste van zulke woorden zijn vooral in België gebruikelijk.

(4) Als dossierverantwoordelijke volg je onder andere de boekhouding van klanten op en ben je dan ook het eerste aanspreekpunt bij vragen.

(5) Onze communicatieverantwoordelijke begeleidt en coördineert de interne communicatieacties van het bedrijf.

Het woord eindverantwoordelijke, in de betekenis ‘iemand die de uiteindelijke verantwoordelijkheid voor een project draagt’, is in zowel Nederland als België erg gangbaar.

(6) Karolien is eindverantwoordelijke voor dit project.

In België wordt verantwoordelijke ook geregeld gebruikt in de specifieke betekenis ‘iemand die de leiding over iets of iemand heeft’. Het gaat dan bijvoorbeeld om de functie van baas, hoofd, leidinggevende, beheerder, uitbater enzovoort. Verantwoordelijke is in deze betekenis standaardtaal in België. In Nederland is het woord in de betekenis van ‘leidinggevende’ weinig gangbaar. Ook samenstellingen waarin verantwoordelijke in de betekenis ‘leidinggevende’ wordt gebruikt, zijn standaardtaal in België. Bijvoorbeeld: afdelingsverantwoordelijke, teamverantwoordelijke, winkelverantwoordelijke.

(7) Verantwoordelijken van kinderdagverblijven moeten net als hun personeel Nederlands kunnen spreken. [standaardtaal in België]

(8) Eventuele doorgroeimogelijkheden in je job kun je het beste met je verantwoordelijke bespreken. [standaardtaal in België]

(9) Ellen geeft als teamverantwoordelijke leiding aan een team van acht personen. [standaardtaal in België]

(10) Als winkelverantwoordelijke heb je de dagelijkse leiding van twee winkels. [standaardtaal in België]

Overigens is het onderscheid tussen iemand die de verantwoordelijkheid heeft en iemand die de leiding heeft niet altijd scherp te maken. Het moet vaak uit de context blijken welke betekenis bedoeld is.

Verantwoordelijke kan in de standaardtaal in het hele taalgebied ook de betekenis ‘iemand die verantwoording moet afleggen, die juridisch aansprakelijk is voor iets’ hebben. In deze betekenis is het woord even gebruikelijk in Nederland als in België.

(11) In het artikel wordt met geen woord gerept over de verantwoordelijke voor deze grove fout.

Zie ook

Verantwoordelijkheid (zijn – opnemen / zijn – nemen / de – op zich nemen)
Verantwoording / verantwoordelijkheid

Naslagwerken

Grote Van Dale (2015); Van Dale Hedendaags Nederlands (2008); Prisma Handwoordenboek Nederlands (2014); Typisch Vlaams (2015); Correct Taalgebruik (2006), p. 275; Woordenboek correct taalgebruik (2004), p. 292