Vraag

Wat is correct: Evert draagt de verantwoording voor de projectadministratie of Evert draagt de verantwoordelijkheid voor de projectadministratie?

Antwoord

Correct is: Evert draagt de verantwoordelijkheid voor de projectadministratie.

Toelichting

Verantwoordelijkheid betekent ongeveer hetzelfde als aansprakelijkheid: het woord verwijst naar datgene waarvoor iemand verantwoordelijk oftewel aansprakelijk is, datgene waarop iemand kan worden aangesproken. Verantwoording hoort bij het werkwoord verantwoorden: als je iets kunt verantwoorden, kun je het rechtvaardigen of verdedigen. Het woord verantwoording is juist in bijvoorbeeld Evert legt verantwoording af over de projectadministratie.

Verantwoordelijkheid kan met tal van werkwoorden worden gecombineerd; het vormt onder meer een vaste verbinding met dragen, hebben, nemen, op zich nemen, aanvaarden, opeisen en afwijzen.

(1) De personeelsmanager draagt de verantwoordelijkheid voor het op tijd uitbetalen van de salarissen.

(2) Ella heeft de verantwoordelijkheid voor de organisatie van het bedrijfsfeest.

(3) Evert neemt de verantwoordelijkheid voor de projectadministratie.

(4) Evert neemt de verantwoordelijkheid voor de projectadministratie op zich.

Een andere vaste verbinding met verantwoordelijkheid is zijn verantwoordelijkheid nemen (zonder voor) in de betekenis ‘de consequenties aanvaarden (en op grond daarvan een belangrijke beslissing nemen)’.

(5) Toen bekend werd dat ze gefraudeerd had, nam de minister haar verantwoordelijkheid en stapte ze op.

Verantwoording komt vooral voor in de combinaties voor zijn verantwoording nemen, verantwoording afleggen en ter verantwoording roepen.

(6) Evert neemt de projectadministratie voor zijn verantwoording.

(7) Evert legt verantwoording af over de projectadministratie.

(8) Evert wordt voor de projectadministratie ter verantwoording geroepen.

Doordat de woorden verantwoording en verantwoordelijkheid op elkaar lijken, worden ze in de praktijk weleens verward. De vaste combinatie de verantwoordelijkheid voor iets nemen wordt bijvoorbeeld weleens vermengd met iets voor zijn verantwoording nemen; er ontstaat dan een contaminatie: de verantwoording voor iets nemen. Andere veelvoorkomende contaminaties zijn de verantwoording dragen en de verantwoording hebben. Deze contaminaties komen vooral in Nederland voor, maar behoren niet tot de standaardtaal.

Zie ook

Kennisneming / kennisgeving (voor – aannemen)
Verantwoordelijke
Verantwoordelijkheid (zijn – opnemen / zijn – nemen / de – op zich nemen)

Naslagwerken

Grote Van Dale (2015); Prisma Handwoordenboek Nederlands (2014)