Vraag

Is de zin Ik heb van hem een boek gehad correct?

Antwoord

Het is onduidelijk of gehad in de betekenis ‘gekregen’ tot de standaardtaal gerekend kan worden. Zeker correct is: Ik heb van hem een boek gekregen.

Toelichting

De hoofdbetekenis van het zelfstandig werkwoord hebben is ‘bezitten’.

(1) Ik heb een boek over de Eerste Wereldoorlog.

Een specifiekere betekenis is ‘gekregen hebben’.

(2a) Dat boek heb ik van hem.

Aan deze zin kan – zonder betekenisverschil – het voltooid deelwoord gekregen worden toegevoegd.

(2b) Dat boek heb ik van hem gekregen.

In gesproken taal wordt in plaats van gekregen ook vaak gehad gebruikt in de betekenis ‘gekregen’ (zoals in zin (2b)). Toch vinden heel wat taalgebruikers dat gebruik – zeker in geschreven taal – niet acceptabel. Het is daarom niet duidelijk of gehad in de betekenis ‘gekregen’ tot de standaardtaal gerekend kan worden.

(3a) Wat heb je voor je verjaardag gehad? (status onduidelijk)

(3b) Wat heb je voor je verjaardag gekregen?

De uitdrukking Wat had je gehad willen hebben, die veelal schertsend wordt gebruikt, is wel algemeen aanvaard. In deze uitdrukking kan het voltooid deelwoord gehad niet door gekregen worden vervangen.

(4) Wat had je gehad willen hebben? (‘Wat zou je willen hebben?’)

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Woordenboek Correct Taalgebruik (2004), p. 93; Het Witte Woordenboek Nederlands (2007)