Vraag

Wat is correct: het aantal dossiers dat ze afgehandeld heeft of het aantal dossiers die ze afgehandeld heeft?

Antwoord

Zowel het aantal dossiers dat ze afgehandeld heeft als het aantal dossiers die ze afgehandeld heeft is correct. Het aantal dossiers dat is het gebruikelijkst.

Toelichting

Een betrekkelijk voornaamwoord komt in de regel overeen met zijn antecedent: het woord of de woordgroep waarop het betrekking heeft. Dat verwijst naar het-woorden: het huis dat, het meisje dat. Die verwijst naar de-woorden en naar meervoudsvormen: de woning die, de meisjes die.

Aantal is een het-woord en wordt in principe gecombineerd met dat als het bepaald lidwoord het eraan voorafgaat.

(1) Het aantal dat jij noemt, is vrij hoog.

Maar als het aantal gevolgd wordt door een zelfstandig naamwoord in het meervoud (bijvoorbeeld dossiers, mensen) is zowel dat als die correct. Dat verwijst naar het aantal, die naar het meervoudige zelfstandig naamwoord. Het aantal … dat is het gebruikelijkst.

(2) Wat vind jij van het aantal dossiers dat / die ze afgehandeld heeft?

(3) De stadgids is tevreden met het aantal mensen die / dat hij rondleidt.

Als het betrekkelijk voornaamwoord dat of die de functie van onderwerp heeft in de betrekkelijke bijzin, volgt na dat een enkelvoudige persoonsvorm in die bijzin en na die een meervoudige persoonsvorm. Het aantal … dat is het gebruikelijkst.

(4a) De baas vroeg naar het aantal dossiers dat afgewerkt is.

(4b) De baas vroeg naar het aantal dossiers die afgewerkt zijn.

(5a) Ik ben verbaasd over het aantal vrouwen dat aan een cosmetische verslaving lijdt.

(5b) Ik ben verbaasd over het aantal vrouwen die aan een cosmetische verslaving lijden.

In zinnen waar een combinatie als het aantal mensen dat/die … het onderwerp van de hoofdzin is, staat de persoonsvorm in de hoofdzin altijd in het enkelvoud. In de bijzin is een enkelvoudige persoonsvorm het gebruikelijkst (6a en 7a), maar ook een meervoud is correct (6b en 7b).

(6a) Het aantal tennissers dat een blessure oploopt, wordt onderschat.

(6b) Het aantal tennissers die een blessure oplopen, wordt onderschat.

(7a) Het aantal auto’s dat gestolen wordt, is een graadmeter voor de criminaliteit in de buurt.

(7b) Het aantal auto’s die gestolen worden, is een graadmeter voor de criminaliteit in de buurt.

Zie ook

Aantal (een – mensen waren / was)
Een aantal medewerkers dat / die
Het soort mensen die / dat

Bronnen

Taalprof Plein (2006). Weer een aantal fout(en)? Geraadpleegd op 6 juni 2018 via http://taalprof.blogspot.com/2006/08/weer-een-aantal-fouten.html.

Naslagwerken

ANS (1997), p. 330-331 of online via de E-ANS online via de E-ANS, p. 1148-1149 of online online; Schrijfwijzer (2012), p. 257-258