Vraag

Welk woord is correct in de betekenis ‘bewaker van gevangenen in een gevangenis’: gevangenenbewaarder, gevangenisbewaarder of gevangenbewaarder?

Antwoord

Alle drie de woorden zijn correct, maar in de praktijk zijn vooral gevangenbewaarder en gevangenisbewaarder gebruikelijk.

Toelichting

In de betekenis ‘bewaker van gevangenen in een gevangenis, cipier’ is zowel gevangenbewaarder als gevangenisbewaarder gangbaar. In Nederland is gevangenbewaarder gewoner dan gevangenisbewaarder, in België is gevangenisbewaarder gewoner dan gevangenbewaarder.

Gevangenbewaarder is een samenstelling van het zelfstandig naamwoord gevangen (een verouderde variant van gevangene) en het zelfstandig naamwoord bewaarder (‘bewaker’).

Aangezien een bewaarder van gevangenen zijn beroep uitoefent in een gevangenis, kan ook worden gesproken van een gevangenisbewaarder: een samenstelling van de zelfstandige naamwoorden gevangenis en bewaarder.

De vorm gevangenenbewaarder ligt gelet op de betekenis misschien voor de hand, maar komt zelden voor. Er worden in de praktijk slechts weinig samenstellingen gevormd met het meervoud gevangenen (van (de) gevangene).

Zie ook

Beheer(overeenkomst) / beheers(overeenkomst)
Herstelmelding / hersteldmelding
Welkomsgeschenk / welkomstgeschenk

Naslagwerken

Woordenlijst (2005); Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Koenen (2006); Prisma Handwoordenboek Nederlands (2014); WNT