Vraag

Wat is correct: De data is onderzocht of De data zijn onderzocht?

Antwoord

De data zijn onderzocht is correct. Onder meer in ICT-jargon wordt data ook vaak met een enkelvoudige persoonsvorm gebruikt, maar in de standaardtaal is alleen het meervoud juist.

Toelichting

Het woord data is een meervoudsvorm: het is het meervoud van het Latijnse woord datum in de (letterlijke) betekenis ‘gegeven’; data betekent dus ‘gegevens’. Als een meervoudig woord het onderwerp van de zin is, hoort daar een meervoudige persoonsvorm bij. Dus net zoals De gegevens zijn onderzocht juist is (en niet De gegevens is onderzocht), is ook De data zijn onderzocht juist.

In de praktijk komen zinnen als De data is onderzocht ook geregeld voor, met name in teksten op het gebied van ICT en statistiek. Invloed van het Engels (the data is …, the data shows …) valt daarbij niet uit te sluiten; ook in die taal komen het meervoudige en het enkelvoudige data allebei voor. Kennelijk beschouwen veel mensen data als een enkelvoudig woord, wat gezien de betekenis niet vreemd is: je kunt data opvatten als synoniem van bijvoorbeeld informatie, en daarbij hoort een enkelvoudige persoonsvorm. Toch is er een grote groep taalgebruikers die dat enkelvoud afkeurt. In de standaardtaal heeft een meervoud daarom de voorkeur.

Dat data in de betekenis ‘gegevens, informatie’ als een enkelvoudig begrip wordt aangevoeld, komt waarschijnlijk ook doordat het enkelvoudige woord datum nooit in deze betekenis wordt gebruikt.

Bijzonderheid

Als data wordt gebruikt als meervoud van datum in de betekenis ‘dag van de maand’, is ook alleen het meervoud juist: De volgende data zijn voorgesteld. Overigens kan dan ook datums worden gebruikt.

Zie ook

Antibiotica werkt / werken goed (de -)
Centrums / centra, museums / musea
Chips is / zijn
Daarmee is / zijn korte metten gemaakt
Datums / data
Drugs wordt / worden verhandeld
Elektronica werkt / werken goed
Mazelen is / zijn
Media schrijft / schrijven (de -)
Rails ligt / liggen
Quotums / quota / quota’s
Valuta / valuta’s

Bronnen

Steenis, Hein van (2011). Wegwijs in ICT-land. Algemeen woordenboek rond Internet, Computers en Telecom. Almere: Hy-phen.

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Koenen (2006); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Het Witte Woordenboek Nederlands (2007)