Vraag

Is het Ik heb dat boek bij of Ik heb dat boek bij me?

Antwoord

Het is onduidelijk of we Ik heb dat boek bij tot de standaardtaal in België kunnen rekenen. In Nederland is Ik heb dat boek bij geen standaardtaal. Standaardtaal in het hele taalgebied is in elk geval Ik heb dat boek bij me.

Toelichting

Standaardtaal in het hele taalgebied is de constructie iets bij zich hebben, met een wederkerend voornaamwoord.

(1) De man had geen rijbewijs bij zich.

(2) Ze hebben branders bij zich om sneeuw te smelten.

(3) Heb je je rapport bij je?

Voornamelijk in België wordt het wederkerend voornaamwoord in deze constructie dikwijls weggelaten, ook door veel standaardtaalsprekers. Toch is er een niet te verwaarlozen groep taalgebruikers die een dergelijk gebruik afkeurt. Het is daarom vooralsnog niet duidelijk of bijhebben (ook gespeld als bij hebben) tot de standaardtaal in België gerekend kan worden.

(4) ‘De leerlingen hadden hun boeken weer eens niet bij‘, mopperde de leraar. (in België, status onduidelijk)

(5) Wie zijn abonnement niet bijheeft / bij heeft, moet een boete betalen. (in België, status onduidelijk)

Het correcte wederkerend voornaamwoord van de derde persoon is zich. De combinaties bij hem / haar / hen hebben, die vaak voorkomen in informele spreektaal, behoren niet tot de standaardtaal.

(6) Ik vind het erg vervelend dat hij nooit genoeg geld bij hem heeft. (geen standaardtaal)

(7) Omdat ze geen verdachte producten bij hen hadden, mochten ze meteen gaan. (geen standaardtaal)

Zie ook

Afwillen / af willen
Meehebben / bij zich hebben / meebrengen / meenemen
Wederkerend of persoonlijk voornaamwoord

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Kramers (2000); Correct Taalgebruik (2006), p. 43; Woordenboek correct taalgebruik (2004), p. 38; Taalwijzer (1998), p. 147; Stijlboek VRT (2003), p. 44; Vlaams-Nederlands woordenboek (2003); Het Witte Woordenboek Nederlands (2007); Prisma Handwoordenboek Nederlands (2009)