Vraag

Wat is correct: het dagelijkse leven of het dagelijks leven?

Antwoord

Zowel het dagelijkse leven als het dagelijks leven is correct.

Toelichting

Volgens de hoofdregel wordt een verbuigbaar bijvoeglijk naamwoord voor een enkelvoudig het-woord verbogen als het bijvoeglijk naamwoord wordt voorafgegaan door: het, dit, dat, een bezittelijk voornaamwoord of een vooropgeplaatste genitief: het witte paard, dat mooie huis, zijn volle leven, Karels dure cadeau.

Maar het bijvoeglijk naamwoord kan in deze gevallen om redenen van welluidendheid ook onverbogen blijven, namelijk als daarmee een te lange reeks onbeklemtoonde lettergrepen wordt voorkomen. Het gaat dan veelal om bijvoeglijke naamwoorden die eindigen op -ig, -lijk, -lijks of -isch. Voorbeelden zijn: het onvermijdelijk(e) gevolg, het geduldig(e) wachten, dit vergoelijkend(e) gebaar, dat gelukkig(e) bruidspaar, haar hartstochtelijk(e) pleidooi, hun herhaaldelijk(e) wangedrag, het logisch(e) gevolg, ons maandelijks(e) overleg, het archaïsch(e) taalgebruik, dit elektrisch(e) apparaat, zijn historisch(e) belang, ons telefonisch(e) onderhoud.

Een speciale categorie binnen deze groep vormen bijvoeglijke naamwoorden in de vergrotende trap. Ook daar is de onverbogen vorm vaak mogelijk: een realistischer(e) visie, een voorzichtiger(e) formulering, duidelijker(e) methoden, gemakkelijker(e) oplossingen.

Hoe gangbaarder en vaster de woordcombinatie is, des te sterker kan de behoefte zijn om de buigings-e achterwege te laten. Dat is bijvoorbeeld het geval bij zeer vaste combinaties als ons dagelijks brood, het pauselijk decreet en het Twaalfjarig Bestand.

Zie ook

Verbogen / onverbogen bijvoeglijk naamwoord zonder betekenisverschil (algemeen)

Een energiek / energieke persoon
Het Arabisch(e) schiereiland / het Arabisch(e) Schiereiland
Het culturele / cultureel erfgoed
Kortgeding / kort geding
Plastisch(e) chirurg
Scheikundige / scheikundig ingenieurs
Zonnigere / zonniger seizoenen

Naslagwerken

ANS (1997), p. 408-412 of online via de E-ANS online via de E-ANS; Morfologisch Handboek (1993); Grote Van Dale (2005); Schrijfwijzer (2005), p. 211-212; Vraagbaak Nederlands (2005), p. 89-90