Alleszins
Vraag
Is alleszins correct in de betekenis 'in elk geval', bijvoorbeeld in de zin: Het weer zat niet mee, maar we hebben alleszins veel plezier gemaakt.
Antwoord
Alleszins kan in de standaardtaal in België gebruikt worden in de betekenis 'in elk geval, hoe dan ook'. Standaardtaal in het hele taalgebied is hier bijvoorbeeld hoe dan ook, in elk geval, zeker.
In de standaardtaal in Nederland wordt alleszins in een andere betekenis gebruikt, namelijk 'geheel en al, volkomen'. Standaardtaal in het hele taalgebied is bijvoorbeeld geheel en al, in ieder opzicht, volkomen.
Toelichting
In België wordt het bijwoord alleszins gebruikt in de betekenis 'in elk geval'. Dat gebruik is standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied is in deze betekenis bijvoorbeeld hoe dan ook, in ieder/elk geval of zeker.
(1a) Hoe het precies is gegaan, is niet duidelijk. Wij hebben er alleszins niks mee te maken. [standaardtaal in België]
(1b) Hoe het precies is gegaan, is niet duidelijk. Wij hebben er hoe dan ook niks mee te maken.
(2a) Het is misschien niet de beste film, spannend is hij alleszins wel. [standaardtaal in België]
(2b) Het is misschien niet de beste film, spannend is hij in ieder geval wel.
Alleszins wordt in België ook gebruikt als bevestiging. Jazeker is dan een synoniem.
(3a) Ga je morgen naar de les? -- Alleszins. [standaardtaal in België]
(3b) Ga je morgen naar de les? – Jazeker.
In Nederland wordt alleszins niet gebruikt in de hierboven genoemde betekenissen, maar wel in de betekenis 'geheel en al, volkomen'. Dat gebruik van alleszins is standaardtaal in Nederland. Standaardtaal in het hele taalgebied is in deze betekenis bijvoorbeeld geheel en al, in ieder opzicht, volkomen, volledig.
(4a) De tekst is moeilijk, maar de uitleg is alleszins duidelijk. [standaardtaal in Nederland]
(4b) De tekst is moeilijk, maar de uitleg is volkomen duidelijk.
(5a) Het voorstel leek alleszins redelijk. [standaardtaal in Nederland]
(5b) Het voorstel leek in ieder opzicht redelijk.
Zie ook
Desgevallend / indien nodig
Net / juist
Nochtans
Zeker en vast / vast en zeker
Bronnen
VRT.Taalnet. Alleszins. Geraadpleegd op 8 april 2015 via http://www.vrt.be/taal/alleszins.
Taaltelefoon. Alleszins (betekenis, synoniem). Geraadpleegd op 8 april 2015 via http://www.taaltelefoon.be/alleszins-betekenis-synoniem.<
Naslagwerken
| alleszins | |
| Grote Van Dale (2005) | 3 (alg.Belg.N.) hoe dan ook, in ieder geval |
| Van Dale Hedendaags Nederlands (2008) | 2 (Belg.) hoe dan ook, in elk geval, syn. stellig |
| Koenen (2006) | [in deze betekenis niet opgenomen] |
| Woordenboek Correct Taalgebruik (2004), p. 16 | [wordt afgekeurd] hij komt -, in elk geval, hoe dan ook; dat kan -, zeker |
| Taalwijzer (2000), p. | [wordt afgekeurd] betekent: op elke manier, in ieder opzicht, volkomen (en dus niet: in ieder *geval) |
| Stijlboek VRT (2003), p. 25 | Alleszins betekent: in ieder opzicht, geheel en al, volkomen, volledig. (…)Bruikbaar Belgisch Nederlands voor: in elk geval, in alle geval, zeker, hoe dan ook. |
| Vlaams-Nederlands woordenboek (2003) | in België vaak voor: in elk geval, toch zeker, zeker |
| Het Witte Woordenboek Nederlands (2007) | 1 volkomen, in alle opzichten: hij heeft ~ gelijk 2 in elk geval, zeker: we komen ~ voor het weekend |
| Prisma Handwoordenboek Nederlands (2014) | 1 volkomen, in elk opzicht: hij heeft alleszins gelijk 2 BN ook in elk geval, zeker: we komen alleszins voor het weekend |
