Vraag

Wat is een correct woord voor de vriendschappelijke band tussen steden of instellingen?

Antwoord

Jumelage en stedenband zijn standaardtaal in het hele taalgebied, maar jumelage is gebruikelijker in België en stedenband in Nederland. Verzustering is standaardtaal in België.

Toelichting

Standaardtaal in het hele taalgebied zijn jumelage en het daarbij horende werkwoord jumeleren, en een stedenband (aangaan, hebben). De woorden jumelage en jumeleren zijn gebruikelijker in België; een stedenband (hebben, aangaan) komt vaker in Nederland voor.

(1) Ter ere van het vijftigjarige bestaan van de jumelage tussen Oostende en Monaco zijn er heel wat feestelijkheden gepland.

(2) De steden Lampertheim, Ermont en Maldegem zijn alle gejumeleerd met Adria (Italië).

(3) Meer dan drie kwart van de Nederlandse gemeenten heeft een stedenband met een gemeente in een ander land.

In België wordt in de standaardtaal geregeld het zelfstandig naamwoord verzustering gebruikt voor de vriendschappelijke samenwerking tussen steden, gemeenten of instellingen (meestal uit verschillende landen). Het daarbij horende werkwoord is verzusteren.

(4) Europa moedigt de verzustering tussen steden aan. [standaardtaal in België]

(5) Twee scholen in Mechelen zijn verzusterd met een school in de regio Nador. [standaardtaal in België]

(6) In augustus 1985 ondertekenden de toenmalige burgemeesters van Mol en Santo Tomas (Nicaragua) de officiële akte van verzustering. [standaardtaal in België]

Twee steden of gemeenten die een vriendschappelijke relatie aangaan noemt men in de standaardtaal in het hele taalgebied partnersteden, partnergemeenten, zustersteden of zustergemeenten.

(7) In het Duitse Coburg, zusterstad van Oudenaarde, zijn de kerstmarkten al begonnen.

(8) De gemeente Noordenveld heeft vijf partnergemeenten, twee in Polen, één in Tsjechië en twee in Duitsland.

Bijzonderheid

De woorden zich verbroederen of verbroedering worden meestal in een wat andere betekenis gebruikt: ‘eensgezind maken’, ‘als broeders met elkaar verenigen’, ‘op vriendschappelijke wijze met elkaar verzoenen’. Vaak worden verbroedering en verbroederen bijvoorbeeld in de context van sportwedstrijden gebruikt.

(9) Na de ietwat gespannen sfeer tijdens de wedstrijd volgde een verbroedering tussen de supporters van de beide ploegen.

Bronnen

Wikipedia. Partnerstad. Geraadpleegd op 9 december 2010 via http://nl.wikipedia.org/wiki/Partnerstad.

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Verschueren (1996); Koenen (2006); Woordenboek Correct Taalgebruik (2004), p. 130, 293, 302; Correct Taalgebruik (2006), p. 126; Taalwijzer (2000), p. 177; Stijlboek VRT (2003), p. 130; Het Witte Woordenboek Nederlands (2007); Prisma Handwoordenboek Nederlands (2009)