Vraag

Wat is juist: We moeten vermijden dat het misgaat of We moeten voorkomen dat het misgaat?

Antwoord

Beide zinnen zijn correct. Vermijden en voorkomen betekenen hier allebei ‘ervoor zorgen dat iets niet gebeurt’. In België is vermijden veel frequenter dan voorkomen.

Toelichting

Vermijden en voorkomen zijn synoniemen in de betekenis ‘ervoor zorgen dat iets niet gebeurt’. In België wordt meer vermijden gebruikt dan voorkomen.

(1a) De brandweer heeft kunnen vermijden dat de vlammen oversloegen naar de aanpalende woning.

(1b) De brandweer heeft kunnen voorkomen dat de vlammen oversloegen naar de aanpalende woning.

(2a) Zo wil de minister van Volksgezondheid vermijden dat de kostprijs oploopt.

(2b) Zo wil de minister van Volksgezondheid voorkomen dat de kostprijs oploopt.

Vermijden kan ook ‘ontwijken, mijden’ en ‘zich onthouden van’ betekenen. Het gaat dan om het uit de weg gaan van iets (negatiefs) dat er al is. Voorkomen is in die betekenis niet te gebruiken.

(3) De politie adviseert weggebruikers om de snelweg tot de middag te vermijden.

(4) Vermijd elke situatie die u aan stress blootstelt.

(5) De schrijfster vermijdt de sentimentaliteit die vaak om de hoek komt kijken bij het schrijven over dit thema.

Vermijden kan in sommige zinnen dubbelzinnig zijn, vooral als vermijden gecombineerd wordt met een (nominaal) lijdend voorwerp.

(6) Vermijd lange wachtrijen in de winkel.

Zin (6) kan betekenen: ‘zorg dat er geen lange wachtrijen in de winkel’ ontstaan’; vermijden is dan synoniem met voorkomen. Maar de zin kan ook betekenen: ‘Ga de lange wachtrijen die er in de winkel zijn uit de weg, ontwijk ze’.

Zie ook

Ervoor waken dat / ervoor waken dat niet

Naslagwerken

Grote Van Dale (2015); Van Dale Hedendaags Nederlands (2008); Prisma handwoordenboek Nederlands (2014); Woordenboek Correct Taalgebruik (2004), p. 297; Correct Taalgebruik (2006), p. 283