adviezen>grammatica>afleidingensamenstellingen

Skister / skiester

Vraag

Wat is correct: skister of skiester?

Antwoord

Beide spellingen zijn correct, maar er is een betekenisverschil. Een ‘vrouw die skiet’ is een skiester; een ‘ster in het skiën’ is een skister.

Toelichting

Skiester (met als betekenis ‘een vrouw die skiet’) is een afleiding van de werkwoordstam ski. Vergelijkbare afleidingen zijn werkster (van de werkwoordstam werk), verzorgster, verpleegster enzovoort. Als we bij de stam van het werkwoord skiën alleen het achtervoegsel -ster toevoegen, ontstaat er een uitspraakprobleem in de eerste, beklemtoonde lettergreep: we lezen skister dan met een korte i, zoals in distel. Om dat uitspraakprobleem te voorkomen, schrijven we de i als ie.

We passen die regel ook toe als we het achtervoegsel -tje toevoegen aan een woord dat eindigt op i: skietje, kiwietje, taxietje, spaghettietje, bikinietje enzovoort. Ook als we de werkwoordsuitgangen -t, -de, -den en -d toevoegen, wordt een i aan het einde van de stam verlengd: ze skiet, hij taxiede, we skieden, je hebt getaxied.

De regel is niet van toepassing op skister met als betekenis ‘een ster in het skiën’. Skister is geen afleiding met het achtervoegsel -ster, maar een samenstelling van de woorden ski en ster. In samenstellingen met als eerste lid een woord dat eindigt op i is er geen uitspraakprobleem. De i hoeft dus niet verlengd te worden tot ie. Vergelijk: skilat, skileraar, spaghettifestijn, bikiniweer enzovoort.