Vraag

Is onverlet correct?

Antwoord

Onverlet is standaardtaal in het hele taalgebied als het ‘ongehinderd, ‘onbelemmerd’ betekent. De uitdrukking dat laat onverlet dat … in de betekenis ‘dat doet niets af aan het feit dat …’ is standaardtaal in Nederland. In andere gevallen is onverlet geen standaardtaal.

Toelichting

Onverlet betekent in de standaardtaal ‘onbelemmerd’, ‘ongehinderd’.

(1) De vloot kon onverlet de haven binnenlopen.

(2) Onze vorige conclusie blijft onverlet geldig voor de multimediasystemen.

Onverlet komt ook voor in de uitdrukking dat/dit laat onverlet dat …, die betekent ‘dat/dit doet niets af aan het feit dat …’. Deze uitdrukking is standaardtaal in Nederland.

(3) Dit laat echter onverlet dat ook bij een ruimere definitie het percentage deelnemers de laatste jaren is afgenomen. [standaardtaal in Nederland]

(4) Dat laat onverlet dat er uitzonderingen mogelijk zijn. [standaardtaal in Nederland]

In Nederlands ambtelijk taalgebruik wordt onverlet soms als een voorzetsel gebruikt. We kunnen onverlet dan naar de betekenis beschouwen als een verkorte vorm van de uitdrukking dat laat onverlet dat …

(5) Deelname van jeugd en jongeren aan het verenigingsleven wordt gestimuleerd, onverlet de eigen taak van het gezin. (in Nederland, ambtelijk taalgebruik)

(6) Onverlet de in gang gezette decentralisatie van rijkstaken op het gebied van natuur en landschap is het gewenst dat de rijksoverheid de komende tijd een actieve rol blijft spelen bij de bevordering van agrarisch natuurbeheer. (in Nederland, ambtelijk taalgebruik)

In België komt af en toe de uitdrukking iets onverlet laten voor, in de betekenis ‘een bepaald onderwerp negeren, niet vermelden of bespreken, eraan voorbijgaan’. Deze uitdrukking is geen standaardtaal.

(7) Bij de besprekingen werd het punt van de aanwerving van nieuwe leden onverlet gelaten. (in België, geen standaardtaal)

(8) De deelnemers aan de discussie waren het erover eens dat de geschokte reacties van de politici op de gebeurtenissen oprecht waren, maar ze lieten onverlet dat diezelfde politici tot nu toe niet uitblinken in daadkracht om de problemen op te lossen. (in België, geen standaardtaal)

In de standaardtaal kan men in zulke gevallen zeggen dat iets onaangeroerd blijft of dat men iets onbesproken laat.

Ook de uitdrukkingen niets onverlet laten (om) en geen kans/middel onverlet laten (om) zijn geen standaardtaal. Standaardtaal is in dit geval alles in het werk stellen (om).

(9) Lommel trok een levend gordijn op voor het doel van Mathyssen, het liet niets onverlet om tijd te rekken en de thuisploeg had geen pasklaar antwoord klaar. (in België, geen standaardtaal)

(10) De organisatoren lieten geen middel onverlet om het hen naar de zin te maken. (in België, geen standaardtaal)

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2002); Verschueren (1996); Koenen (1999); Kramers (2000); Correct Taalgebruik (2006), p. 181; Woordenboek correct taalgebruik (2004), p. 190; Taalwijzer (1998), p. 240; Stijlboek VRT (2003), p. 181; Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2002); Koenen (1999); Kramers (2000); Correct Taalgebruik (2006), p. 181; Woordenboek correct taalgebruik (2004), p. 190; Stijlboek VRT (2003), p. 181; Vlaams-Nederlands woordenboek (2003)