Vraag

Wat is correct: Het gaat in de eerste plaats om noodhulp of Het gaat op de eerste plaats om noodhulp?

Antwoord

Zowel in de eerste plaats als op de eerste plaats is correct. Beide combinaties betekenen ‘allereerst’, ‘primair’, ‘om te beginnen’, ‘vooral’. Op de eerste plaats heeft daarnaast de letterlijke betekenis ‘bovenaan’.

Toelichting

In en op de eerste plaats duiden op een rangorde of volgorde: de betekenis is ‘allereerst’, ‘primair’, ‘om te beginnen’, ‘vooral’.

(1) De aantijging is onjuist: op/in de eerste plaats zijn de gegevens gewoon beschikbaar voor de adverteerder.

(2) Dat betekent op/in de eerste plaats dat de hoge uitkeringslasten moeten worden verlaagd.

(3) Om kinderen zelfvertrouwen te geven, zijn op/in de eerste plaats ouders nodig die tijd en aandacht besteden aan hun kinderen.

In de betekenis ‘bovenaan’ wordt op de eerste plaats gebruikt.

(4) Ze zijn op de eerste plaats geëindigd vorige week.

(5) Haar werk komt op de eerste plaats voor haar.

Zie ook

Voorzetsels (algemeen)

Algemeen (in / over het -)
Eerst en vooral
In de plaats van / in plaats van
In / op hoofdlijnen
Plaats / plek
Vooreerst / in de eerste plaats

Naslagwerken

Van Dale Taalhandboek Nederlands (2011), p. 260; Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006)