Vraag

Is gekwetst correct in de volgende zin: De gekwetste festivalgangers werden bij de EHBO-stand verzorgd?

Antwoord

Nee, gekwetst in de betekenis ‘fysiek verwond, gewond’ is geen standaardtaal. Wel standaardtaal zijn gewond, verwond of geblesseerd.

Toelichting

Het werkwoord kwetsen wordt in de standaardtaal gebruikt in de betekenis ‘psychisch verwonden’, ‘krenken, beledigen’. Ook het daarvan afgeleide bijvoeglijk naamwoord gekwetst is standaardtaal in de betekenis ‘psychisch verwond’ of ‘gekrenkt, beledigd’.

(1) Waarom kwetsen wij vaak degenen van wie we het meest houden?

(2) In een tv-interview zei hij diep gekwetst te zijn door alle beschuldigingen.

(3) Je moet opletten dat je geen grappen maakt waardoor minderheidsgroepen zich gekwetst kunnen voelen.

In België wordt kwetsen ook frequent gebruikt in de betekenis ‘fysiek verwonden’ of ‘verwond raken’, maar dat gebruik is geen standaardtaal. Wel standaardtaal zijn verwonden, verwond raken, gewond raken of – in de sport – blesseren of geblesseerd raken. Ook het bijvoeglijk naamwoord gekwetst in de betekenis ‘fysiek verwond, gewond’ is geen standaardtaal. Correcte alternatieven in de standaardtaal zijn verwond, gewond of geblesseerd.

(4a) Ik heb me gisteren gekwetst toen ik de heg aan het snoeien was. (in België, geen standaardtaal)

(4b) Ik heb me gisteren verwond toen ik de heg aan het snoeien was.

(5a) Bij de aardbeving raakten sommige mensen gekwetst toen ze in paniek uit een gebouw sprongen. (in België, geen standaardtaal)

(5b) Bij de aardbeving raakten sommige mensen gewond toen ze in paniek uit een gebouw sprongen.

(6a) Twee gekwetste spelers bleven een heel seizoen op de bank. (in België, geen standaardtaal)

(6b) Twee geblesseerde spelers bleven een heel seizoen op de bank.

Bijzonderheid

Het zelfstandig naamwoord kwetsuur (‘lichamelijk letsel, verwonding, blessure’) is standaardtaal in het hele taalgebied.

(7) Door een kwetsuur aan haar rechterenkel kon Williams niet deelnemen aan de Australian Open.

Zie ook

Hospitaal / ziekenhuis
Hospitaliseren
Wond / wonde

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Koenen (2006); Woordenboek Correct Taalgebruik (2004), p. 94; Correct Taalgebruik (2006), p. 136; Stijlboek VRT (2003), p. 95; Vlaams-Nederlands woordenboek (2003); Het Witte Woordenboek Nederlands (2007)