Vraag

Is gekend in de betekenis bekend correct?

Antwoord

Het is onduidelijk of we gekend in de betekenis bekend wel of niet tot de standaardtaal in België kunnen rekenen. Gekend is in elk geval standaardtaal in het hele taalgebied als het voltooid deelwoord van kennen. Bekend is een bijvoeglijk naamwoord met als één van de betekenissen ‘befaamd’.

Toelichting

Gekend wordt in de standaardtaal gebruikt als het voltooid deelwoord van het werkwoord kennen met name in de volgende betekenissen:

– ‘weten wie of wat iemand of iets is, met iemand of iets bekend of vertrouwd zijn’;

– ‘iemand raadplegen, naar zijn mening vragen’.

(1) Ik heb die man goed gekend.

(2) Hij is in die zaak niet gekend.

Het bijvoeglijk naamwoord bekend heeft specifiekere betekenissen:

– ‘beroemd, befaamd’;

– ‘geweten’ (bijvoorbeeld in de verbinding algemeen bekend);

– ‘geïdentificeerd’.

Het bijvoeglijk naamwoord kan als naamwoordelijk (deel van het) gezegde, als bepaling van gesteldheid en als voorbepaling worden gebruikt.

(3) Als schilder is Claus niet zo bekend.

(4) Het is algemeen bekend dat het bioscoopbezoek afneemt.

(5) De dader is nog niet bekend.

(6) De stof wordt bekend verondersteld.

(7) Een bekend schrijver bezocht gisteren het nieuwe ziekenhuis.

(8) Dat is vragen naar de bekende weg.

In België wordt in zulke contexten ook veelvuldig gekend gebruikt, ook door veel standaardtaalsprekers. Toch is er een niet te verwaarlozen groep taalgebruikers die het woord in die contexten afkeurt. Het is daarom vooralsnog niet duidelijk of gekend in die gevallen tot de standaardtaal in België gerekend kan worden.

Zie ook

Begoed / gegoed
Gegeerd / begeerd
Geweten zijn / bekend zijn

Bronnen

Taalbeheersing in de Praktijk (1989), nr. 3, 78.

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Verschueren (1996); Koenen (2006); Kramers (2000); Correct Taalgebruik (2006), p. 86; Woordenboek correct taalgebruik (2004), p. 93; Taalwijzer (1998), p. 58, 133; Stijlboek VRT (2003), p. 95; Vlaams-Nederlands woordenboek (2003)