Vraag

Zijn draad, kabel en snoer synoniemen als we het over elektriciteit hebben?

Antwoord

Nee. Snoer is in de standaardtaal een elektrische geleiding die verbonden is aan een elektrisch apparaat. Standaardtaal in België is in die betekenis daarnaast draad.

Kabel is in de standaardtaal een middel om elektrische stroom over te brengen dat doorgaans niet vast verbonden is aan een apparaat. Ook draad is in deze betekenis standaardtaal.

Draad is in de standaardtaal bovendien de geleidingsdraad binnen in het isolerende omhulsel van een kabel of een snoer.

Toelichting

Snoer heeft de meest specifieke betekenis in de standaardtaal. Elektrische apparaten zijn voorzien van een snoer: ventilatorsnoer, stofzuigersnoer, strijkijzersnoer. Een snoer is meestal vast verbonden aan het apparaat. Gangbaar is ook verlengsnoer.

(1) Ik heb er een hekel aan dat je het snoer van je scheerapparaat in het stopcontact laat zitten.

(2) Het snoer van die waterkoker is veel te kort.

(3) Neem voor alle zekerheid ook maar een verlengsnoer mee.

Een kabel is in de standaardtaal een middel om elektrische stroom over te brengen. Hij is meestal niet vast verbonden aan een apparaat. Kabels zitten vaak onder de grond of onder water: ondergrondse kabel, onderzeese kabel, trans-Atlantische kabel. In verband met computers spreekt men altijd van kabels. Kabel heeft dan de specifieke betekenis ‘verbinding tussen computeronderdelen’. De kabels verbinden onder andere het toetsenbord, de muis, de harde schijf en het beeldscherm met elkaar, maar zijn niet vast verbonden met één onderdeel.

(4) De onderzeese kabel werd geraakt door een onderzeeër van de Russische marine.

(5) Op plaatsen waar nauwelijks telefoonkabels liggen, bieden we internet aan via de satelliet.

(6) Voor de verbinding heb je een seriële of een parallelle kabel nodig, geen printerkabel.

(7) Verwijder de kabel van het toetsenbord uit de computer en sluit hem aan op de kabel van de boxen.

In de context van elektriciteit is draad de meest algemene benaming. Een draad is in de eerste plaats de geleidingsdraad binnen in het isolerende omhulsel van een kabel of snoer. Kabels kunnen bijvoorbeeld uit meerdere geleidingsdraden bestaan: meeraderige kabels.

(8) Hij trok de elektriciteitsdraad met een trekveer door de plastic leiding.

(9) De draad is rood omdat hij van koper gemaakt is.

Draad is in de standaardtaal ook gebruikelijk in de betekenis van kabel: de geïsoleerde leiding waarin draden elektrische stroom geleiden. Zowel hoogspanningsdraad als hoogspanningskabel zijn gangbaar in de standaardtaal.

(10) De zwaluwen zitten in groepjes bij elkaar op de draden.

(11) Er zaten ook spreeuwen op de hoogspanningskabels.

Draad is ten slotte ook standaardtaal in België in de betekenis van snoer, al wordt snoer het vaakst gebruikt.

(12) Pierre wilde het snoer van de koffiemachine uittrekken, maar struikelde over de draad van de grasmaaier. [standaardtaal in België]

(13) Dan heb ik liever een krachtige stofzuiger met een lange elektriciteitsdraad die automatisch oprolt. [standaardtaal in België]

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Verschueren (1996); Koenen (2006); Kramers (2000); Correct Taalgebruik (2006), p. 66; Woordenboek correct taalgebruik (2004), p. 70; Taalwijzer (1998), p. 297; Vlaams-Nederlands woordenboek (2003)