Vraag

Wat is de juiste afkorting van portable document format: PDF of pdf?

Antwoord

Juist is pdf, met kleine letters.

Toelichting

Pdf is een initiaalwoord: een afkorting die is gevormd met de eerste letters van de afzonderlijke woorden waar ze voor staat (portable document format) en die letter voor letter worden uitgesproken: [pee-dee-ef]. Een initiaalwoord heeft geen punten.

Een nieuw initiaalwoord wordt vaak aanvankelijk met hoofdletters geschreven; als het bovendien ontleend is aan een andere taal, blijven de hoofdletters behouden zolang het initiaalwoord als vreemdtalig aanvoelt. Als het eenmaal is ingeburgerd, veranderen de hoofdletters meestal in kleine letters. Aanvankelijk werd de spelling PDF gebruikt, maar inmiddels is het begrip ingeburgerd en wordt pdf met kleine letters geschreven.

Omdat woordenboeken en -lijsten niet voortdurend worden herzien, duurt het vaak een aantal jaren voor de veranderde spelling wordt vastgelegd. Als initiaalwoorden zoals pdf met hoofdletters worden geschreven, wordt dit daarom niet als een grote spelfout gezien.

Voorbeelden van initiaalwoorden die in een tussenfase zitten zijn jpg, http, html, adsl, isdn en ict.

Bijzonderheid

Woordenboeken geven in een aantal gevallen twee spellingen, waarbij soms wordt gewezen op een betekenisverschil. Zo wordt er in sommige naslagwerken een onderscheid gemaakt tussen PDF voor ‘het type bestandsformaat in het algemeen’ en pdf voor ‘een concreet bestand in het formaat’. Dat onderscheid hoeft niet gemaakt te worden: in de twee betekenissen kan een kleine letter worden geschreven.

Zie ook

Afleiding – bijzonder geval: afleiding van letter, cijfer, symbool of initiaalwoord (Leidraad 6.4)
Initiaalwoorden en letterwoorden (Leidraad 17.3)
Afkortingen: spelling (algemeen)

AIO / A.I.O. / a.i.o. / aio
Cao’en / cao’s
Facebookpagina / facebookpagina
Ge-cc’d / gecc’t / gecc’d / ge-cc’t
N.V. / NV / n.v. / nv (afkorting naamloze vennootschap)
MSN’en / msn’en
Twitteraccount / twitteraccount
WhatsApp / whatsapp

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Woordenlijst (2015)