Vraag

Is er verschil in betekenis tussen Ik denk niet dat het lukt en Ik denk dat het niet lukt?

Antwoord

Nee, in zinnen met een werkwoord als denken, vinden, graag hebben en dergelijke maakt het voor de betekenis niet uit of niet vóór dan wel in de bijzin staat.

Toelichting

Als niet de gehele zin ontkent, staat het in beginsel zover mogelijk achteraan in de zin, maar vóór een bijzin.

(1) Ik voorspel dat niet.

(2a) Ik voorspel niet, dat het lukt.

Als alleen de inhoud van de bijzin wordt ontkend, dan staat niet in de bijzin.

(2b) Ik voorspel dat het niet lukt.

Wanneer in de hoofdzin een werkwoord als denken, vinden, graag hebben, hopen en dergelijke wordt gebruikt, kan niet zonder betekenisverschil zowel vóór als in de bijzin staan.

(3a) Ik denk niet dat het lukt.

(3b) Ik denk dat het niet lukt.

Zie ook

Geen / niet gelijk krijgen
Niet / geen goed Nederlands (Hij spreekt -)

Naslagwerken

Schrijfwijzer (1995), p. 99; ANS (1997), p. 1344 (1643) of online via de E-ANS online via de E-ANS