Vraag

Wat is het meervoud van kruis: kruisen of kruizen?

Antwoord

Kruisen en kruizen zijn allebei correcte meervoudsvormen van kruis. In alle betekenissen van kruis kunnen beide meervoudsvormen gebruikt worden. Vooral in België is kruisen gebruikelijker dan kruizen.

Toelichting

Sommige naslagwerken maken verschil tussen kruisen en kruizen. Het meervoud kruisen is altijd juist, terwijl kruizen alleen goed zou zijn in enkele betekenissen, met name ‘voorwerp met een kruisvorm’ en ‘het muziekteken #’.

(1a) Er stonden drie kruisen op Golgota.

(1b) Er stonden drie kruizen op Golgota.

(2a) De fluitiste deinsde terug voor het grote aantal mollen en kruisen.

(2b) De fluitiste deinsde terug voor het grote aantal mollen en kruizen.

In de praktijk is dit verschil vervaagd, en is kruizen ook bruikbaar in de overige betekenissen.

(4a) De monnik sloeg drie kruisen.

(4b) De monnik sloeg drie kruizen.

(5a) Het verdrag was niet alleen met handtekeningen maar ook met kruisen getekend.

(5b) Het verdrag was niet alleen met handtekeningen maar ook met kruizen getekend.

Bijzonderheid

Het werkwoord kruisen is uitsluitend met een s; het wordt vervoegd als kruiste, gekruist.

Zie ook

S of z? (Leidraad 3.4)

D / t (verleden tijd): hij suiste / hij suisde
Prestigieuse / prestigieuze, preciese / precieze
Tendenzen / tendensen

Naslagwerken

Grote Van Dale (2005); Koenen (2006); Prisma Handwoordenboek Nederlands (2009); Van Dale Hedendaags Nederlands (2006); Witte Boekje (2011); Woordenlijst (2015)