Vraag

Wordt een speler van de Amsterdamse voetbalclub Ajax een Ajaxied of een Ajacied genoemd?

Antwoord

Correct is Ajacied. Het meervoud luidt Ajacieden.

Toelichting

Het achtervoegsel -ied wordt in het Nederlands alleen gebruikt om persoonsnamen af te leiden van enkele (sport)verenigingen die de naam van een figuur uit de Griekse mythologie dragen. Van de naam van de Amsterdamse voetbalclub Ajax, oorspronkelijk een held uit de Griekse mythologie, is Ajacied afgeleid.

In enkele gevallen bestaat de vorm op -ied naast een vorm op -ide: Heraclieden zijn spelers van de voetbalclub Heracles en heracliden zijn de afstammelingen van de Griekse god Heracles; Nereïeden zijn leden van de Amsterdamse studentenroeivereniging Nereus en onder de naam nereïden staan de 50 dochters bekend van de Griekse zeegod Nereus, die als waternimfen in de klassieke mythologie optreden. Meer voorbeelden van Nederlandse persoonsnamen op -ied zijn ons overigens niet bekend.

Ajax is de Latijnse vorm van de Griekse naam Aias. Net als een aantal andere Latijnse naamwoorden die eindigen op x, wordt deze x in de verbogen vormen vervangen door een c: de tweede naamval luidt bijvoorbeeld Ajacis (vgl. pax – pacis; lux – lucis enzovoort). Analoog aan deze vormen wordt de afleiding Ajacied met een c gespeld. Het is ons niet duidelijk waarom deze c meestal als [ks] en niet als [s] wordt uitgesproken.

Zie ook

Weergave van uitspraak (algemeen)

Bronnen

Onze Taal 65 (1996), 153.

Naslagwerken

Morfologisch Handboek (1993), p. 229; Woordenlijst (2015); Spellingwijzer Onze taal (2015)